در میان همۀ شرایع الهی و آزادمردان جهان، ارزش و فضیلتی بالاتر از عدالت نیست؛ قرآن کریم که کتاب انسانسازی و تکامل است این دو خصلت را پس از توحید و اساس دین، در رأس ارزشها قرار داده و اهمیت فوق العادهای برای آنها قائل است لذا خداوند منّان به عدل و احسان توأمان امر مینماید. در مقالۀ حاضر که بر توصیف و تحلیل استوار است این پرسش به ذهن متبادر میشود که اگر عدالت امر ممدوحی است رابطۀ آن با احسان - که خود، خارج شدن از عدالت است - چگونه است و نقش توأمان آنها در سبک زندگی چطور خواهد بود؟ با بررسی کتب تفسیری و روایی خصوصاً روایات اهل بیت(علَیهِم السلَام) این نتیجه حاصل شد که عدالت، به معنی حقیقی کلمه، یعنی هر چیزی در جای خود قرار گیرد، بنابراین، هرگونه افراط یا تفریط، تجاوز از قانون عدالت خواهد بود؛ ولی احسان یعنی بیش از حق یک فرد به آن شخص توجه شود که به نوعی، محبت و ابراز دوستی است. از این رو است که در سیره و سخنان اهل بیت(علَیهِم السلام) به تبعیت از قرآن کریم، عدالت و احسان در کنار هم تأکید شده است؛ مثلاً در کلام رضوی(علیهالسلام) فایده عدالت و احسان توأمان را پایداری و دوام نعمت میشمارند زیرا انسانهایی وجود دارند که به خاطر پیری، بیماری، از کارافتادگی و... توان انجام کار و تلاش برای کسب درآمد جهت تأمین هزینۀ زندگی خود را ندارند و در این صورت، عدالت صرف، آنها را از زندگی عادی ساقط خواهد کرد.
