انرژی به عنوان یکی از عوامل اصلی تولید، در کنار سایر عوامل تولید، نقش پررنگی در حیات اقتصادی کشورها داشته و با توسعه و پیشرفت اقتصادی، اهمیت آن به طور فزاینده ای افزایش یافته است. در این میان توجه جهانی به توسعه پایدار، گرمایش جهانی، بحران های زیست محیطی و اهمیت بالای مصرف انرژی، نگرش بسیاری از پژوهش های شهری را به سمت پایداری شهرها و مدیریت مصرف انرژی سوق داده است؛ و همین عامل لزوم توجه به بخش حمل و نقل را، به عنوان بزرگ ترین مصرف کننده انرژی روشن می سازد. کلان شهرهای ایران به عنوان بزرگ ترین مصرف کننده های انرژی، بخصوص سوخت های فسیلی در بخش حمل و نقل، نیازمند توجه ویژه در راستای کاهش مصرف انرژی در بخش حمل و نقل هستند. از موثرترین راه ها در جهت کاهش انرژی حمل و نقل بااستناد بر پژوهش های متعدد داخلی و خارجی، شناخت تاثیر شکل شهر بر میزان مصرف انرژی در بخش حمل و نقل و برنامه ریزی و طراحی شهرها بر اساس ملاحظه اصول و ایده شهر فشرده یا شهر پایدار است. بدین منظور هدف پژوهش پیش رو تبیین تاثیر شکل شهر بر میزان مصرف انرژی در بخش حمل و نقل شهر مشهد است. پژوهش حاضر از حیث هدف تبیینی است و از حیث روش جمع اوری داده ها مبتنی ر روش تحلیل داده های ثانوی است. شاخص های شکل شهر در این پژوهش تراکم، اختلاط کاربری، دسترسی و مرکزیت بوده و شاخص مصرف انرژی حمل و نقل، میزان مسافت طی شده توسط اتومبیل در نظر گرفته شده است. به منظور بررسی همبستگی شاخص های شکل شهر و شاخص مصرف انرژی حمل و نقل، از معادلات رگرسیون خطی و نرم افزار SPSS استفاده شده است و نتایج حاکی از وجود همبستگی میان شاخص های شکل شهر و مصرف انرژی است؛ و بر طبق این نتایج، شاخص های دسترسی بیش ترین تاثیر را در مصرف انرژی حمل و نقل شهر مشهد داشته اند.
