کتاب به سه بخش تقسیم شده است. بخش نخست با عنوان مقدمات به مباحث پایه اختصاص یافته است. در فصل اول پس از توضیح مبانی نظری زیبایی‌شناسی، موضوع "زیبایی‌شناسی اجتماعی" به بحث گذاشته شده است که وامدار رئالیسم سده‌ی نوزدهمی است. این نوشتار نشان می‌دهد زیبایی‌شناسی می‌تواند بازتاب دهنده‌ی شرایط سیاسی و اجتماعی باشد. به این منظور، طرحی از تکوین و تحول نظریه‌ی هنر مارکسیستی را نیز، عرضه خواهد داشت. فصل دوم نوشتار مفصلی است که سیر تحول نظریه‌ی هنر را پس از افول رئالیسم در دو بخش مدرنسیم و پست مدرنیسم بررسی می‌کنداما بخش سوم و پایانی کتاب، رویکرد رئالیستی به هنر و ادبیات را با تمرکز بر ادبیات معاصر ایران در دو نوشتار جداگانه پی می‌گیرد. نیک می‌دانیم هنر و ادب ایرانی همواره در کوره‌ی حوادث و تحولات پر فراز و فرود جامعه آب دیده شده است. مطالعه‌ی این روند و دلایل سیاسی شدن ادبیات ایران، هدف اساسی این بخش است. این نوشتار با تمرکز بر مضامین سیاسی و اجتماعی ادبیات ایران از حوالی مشروطه تا دهه‌ی 1330 نشان می‌دهد رئالیسم در ایران همواره خصلتی پیشرو داشته و خود اهالی هنر نیز به همراه جریان‌های سیاسی در صف نخست مبارزان نظام استبدادی کهن بوده‌اند.
