اَفضل الدّین بَدیل بن علی نَجّار شَروانی از معروف ترین و تواناترین شاعران قرن ششم و از نام آوران شعر فارسی است که در سال 520 ه. ق. در شَروان، دیده به جهان گشود و به همین سبب، کلمه «شروانی» با تخلّص او همراه بوده است. تذکره نویسان، نام خاقانی را «ابراهیم» نوشته اند؛ ولی خودِ وی، نامش را آن چنان که در سروده هایش ذکر کرده، «بدیل» خوانده است؛ چنان که گفته: بَدَل، من آمدم اندر جهان، سَنایی را بدان دلیل، پدر، نامِ من، بَدیل نهاد (دیوان، قطعات، ص 850) وی در زمان حیاتش به «اَفضلُ الدّین» شهرت داشت و معاصرانش نیز او را بیشتر به این لقب می شناختند و همین لقب هم در اشعارش در موارد زیاد آمده است. خاقانی در میان سروده هایش، خود را «افضل شاعران» می دانسته و به این لقبِ خود می بالیده است. خود او در اشعارش چنین می گوید:
