هدف اصلی این پژوهش، بررسی مناسبات بین هویت مذهبی و نگرش جنسیتی است و شواهد پژوهشی به منظور شناخت بهتر برخی از مهم ترین الگوها و تعیین کننده های مرتبط با نگرش جنسیتیگروه های شیعی و سنی مذهبراارائهمی کند. مباحث این مقاله مبتنی بر تجزیه و تحلیل هاییک بررسی پیمایشی است که جمعیت نمونهآن درمجموع 4267نفر از مردان و زنان پانزده ساله و بالاتر ساکن در نقاط شهری و روستایی شهرستان های اسفراین، اهواز، بابلسر، بجنورد، خرم آباد، سقز، کامیاران، گنبدکاووس، محمودآباد و همدان هستند. مطابقبا نتایج اولیه و مقدماتی این تحقیق می توان گفت در اغلب گویه های جنسیتی تحقیق، نحوه نگرش دو گروه شیعی و سنی مذهب کمابیش شبیه و همانند یکدیگر است. درعین حال بیشترین سطح تفاوت بین دو گروه شیعی و سنی مذهب را می توان در نحوه نگرش آنان درباره اشتغال زنان در کار خارج خانه مشاهده کرد: در حدود 72 درصد جمعیت شیعی مذهب و در حدود 65 درصد جمعیت سنی مذهب دارای نگرش مثبت به اشتغال زنان هستند. بااین همه نگرش جنسیتی بیش از آنکه تحت تأثیر و ناشی از مذهب و تعلق مذهبی باشد، بیشتر تحت تأثیر متغیر جنس است؛ بدین معنا که زنان شیعی و سنی مذهب، به میزان یکسان و مشابه همدیگر بیش از مردان هم مذهبی خودشان، دارای نگرش مثبت به این مؤلفه ها و گویه های جنسیتی هستند؛ برای نمونه 80 درصد زنان شیعی مذهب و 74 درصد زنان سنی مذهب دارای نگرش مثبت به اشتغال زنان هستند؛درحالی که این نسبت در مقایسه با مردان هم مذهبیآنان به مراتب کمتر و پایین تر (به ترتیب، 64 درصد و 56 درصد) است. افزون براین، این الگوهای کلی نگرش جنسیتی گروه های مذهبی تحت تأثیردو دسته عوامل تعیین کننده شامل متغیرها و تعیین کننده جمعیت شناختیپایه (محل سکونت، وضعیت تأهل، سنو سطح تحصیلات) ومتغیرهای مرتبط با مؤلفه های دین و دین داریاست. جان کلام اینکهنتایجتحقیقحاضر را می توان این گونهجمع بندی و تبیین کرد که تعلقات دینی و مذهبی به مثابه یک عنصر ثانوی در تبیین نگرش جنسیتی عمل می کنند و سطح توسعه اقتصادی و اجتماعی و واقعیت های زندگی روزمره نقش به مراتبمهم تری ایفا می کنند که به ویژه باید به نقش تعیین کننده متغیرهایی همچون روستانشینی در برابر شهرنشینی، سنت گرایی و بی سوادی در برابر مدرنیسم و نوگرایی و گسترش تحصیلات عالی اشاره کرد.
