درگفتمان سنت عرفانی غالب، رابطه ی من و توییِ بنده و خدا تا مرز اتحاد پیش می رود و انسان در برابر خدا جز تسلیم و رضا چاره ای نمی بیند . اما در این میان، عارفانی بوده اند که به خاطر تفسیر متفاوت از خدا ، هستی و انسان ، به رابطه ی میان انسان(خود) و خدا ماهیّت تازه ای بخشیدند و در آثارو اقوال شان رابطه ی من و تویی بنده و خدا در قالب گستاخی ، بی پروایی ، من و تو کردن با خدا بازتاب یافته است .عطار در زمره ی این دسته از عارفان محسوب می شود. اگر چه مثنوی های عطار از این حیث بیشتر مورد توجه پژوهشگران بوده، اما در پژوهش حاضر، غزلیات عطار از جهت رابطه ی من و تویی در ساحت عرفانی و گفتگویی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است . در فراسوی گفتگوی عاشقانه با خدا در ساحت عرفانی ، در پاره ای از غزلیات رابطه ی من و تویی با اذعان به تنگناها و مضایقی که آدمی در مواجهه با هستی، فلسفه ی خلقت ، مناسبات انسانی، فلسفه ی وصال و فراق و ... روبرو هست تشخص ویژه ای یافته و عطار در آن ها با لحنی عتاب آمیز با خدا به گفتگو می پردازد . گویی عاشق در مقابل معشوق, حیثیت استقلالی می یابد و به معشوق چون و چرا می کند
