کتاب جبران خلیل جبران؛ پیامبر مدرنیسم ادبی به روایت ادونیس، به قلم دکتر حبیب الله عباسی و دکتر فرزاد بالو، به تازگی به همت انتشارات حکایت قلم نوین منتشر شده است. تلقی خاص ادونیس از تجدد و مدرنیسم در حوزه ی ادبی، او را بر آن می دارد تا در جست وجوی درازآهنگ خود در گستره ی وسیع سیزده قرن فرهنگ عربی-اسلامی، آثار و آرای شاعران و نویسندگان دوره های مختلف، به ویژه عصر نهضت را واکاوی کند؛ فی المثل، به تحلیل شاعران و جریان های شعری عصر نهضت، همچون بارودی، معروف الرصّافی، خلیل مطران، جبران خلیل جبران، جماعت دیوان، و جنبش آپولو، می پردازد، اما، در تحلیل نهایی، به این نتیجه می رسد که سنجش شعر قدیم بر مقیاس سخن دینی کهن، در اصل، معضل «عصر نهضت» است؛ یعنی معضل مدرنیسم است و مدرنیسم به معنای واقعی کلمه، در هیچ کدام از آثار مزبور تحقق نیافته است. در این میان، پیداکردن یک استثنا در میان شاعران و جریان های شعری عصر نهضت، سرانجام، او را در تتبع و پژوهش درازدامن خویش کامیاب می سازد: جبران خلیل جبران، یگانه کسی است که به تعبیر ادونیس، مدرنیسم در اندیشه و آثار او به طور تام و تمام مجال ظهور پیدا می کند. ازاین رو، آثار جبران خلیل جبران، شکل عینیت یافته ی نوشتار در تلقی ادونیس است و با همه ی مولفه هایی که ادونیس درباب ویژگی های نوشتار می آورد هم خوانی شگفت انگیزی دارد.
