چکیده زمینه و هدف: باغهای کرانه جنوبی دریای خزر بهویژه باغهای بهشهر از نمونههای برجسته باغسازی ایرانی است که در بستر اکولوژیکی متفاوت با باغهای کویری احداث شده است. از اینرو پژوهش حاضر با هدف بررسی اکولوژیک و تحلیل عناصر ساختاری باغ چهلستون شکل گرفتهاست تا به میزان تأثیرگذاری معیارهای طراحی اکولوژیک در طراحی باغ چهلستون بهشر دست یابد. روش بررسی: در پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی در سه مرحله تعیین، تبیین و تدقیق استفاده شده است. پس از جمع آوری و برداشت اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانهای، تفسیر اطلاعات و تبیین انگارههای مشترک در باغ ایرانی انجام شد. در گام بعدی انگارههای بهدستآمده در مرحله قبل، در نمونه مطالعاتی (باغ چهلستون بهشهر) مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته و میزان تناسب و تطابق محدوده مطالعاتی با اصول طراحی باغ ایرانی ارائه گردیدهاست. در نهایت میزان تأثیرگذاری معیارهای طراحی اکولوژیک در باغ چهلستون بهشهر از طریق ارزیابی عناصر ساختاری محدوده مطالعاتی ارایه شدهاست. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهد که فرمهای مستطیل شکل، الگوی اصلی شکل دهنده منظر باغ چهلستون است. همچنین الگوی شکل دهنده فضاهای سبز (اعم از درختکاری، گلکاری، چمن و ...) به صورت تودهای پیوسته و مستطیل شکل در کرتهای اطراف و نواری ممتد در اطراف راههای اصلی، نشان از اهمیت دید کنترلشده از بیرون به سمت بنا در این نوع مناظر دارد. بحث و نتیجهگیری: استفاده از آب در مغایرت با رطوبت بالای محیط، طراحی در جهت شیب با مداخله در شکل زمین (پلکانی کردن زمین)، عدم تناسب کامل با معماری بومی به واسطه الگوبرداری از باغ ایرانی مناطق کویری، تأمین آب از مکانی دیگر و استفاده از درختان و گلهای غیر بومی (درختان همیشه سبز) در محور اصلی باغ در محدوده مطالعاتی نشان میدهد بهرهگیری از الگوی باغ ایرانی در توسعه باغ بر بهرهگیری از معیارهای طراحی اکولوژیک برای طراحان در اولویت بودهاست.
