برابری به عنوان یک آرمان حقوق بشری، کلیدواژه ی بسیاری از جنبش های اجتماعی و سیاسی از ابتدای تمدن بشری بوده است. مفهوم برابری حقوقی که با ظهور مدرنیته، اندیشه‌ی آزادی و به تبع آن بروز دولت مدرن شکل گرفت، با شارش اندیشه‌ی مشروطه خواهی و دولت مدرن در دوران قاجار به ایران وارد شد. در طول تاریخ صد و پنجاه ساله ی آشنایی ایرانیان با حکومت مدرن، برابری حقوقی یکی از پرچالش ترین مفاهیم میان اندیشه‌ی سنتی و دینی حکمرانی در ایران و اندیشه‌ی دولت مدرن بوده است. این تفاوت نگرش، در عرصه ی قانون گذاری و عرف حقوقی نیز اثرات متفاوتی به بار آورده است. پژوهش زیر بر آن است تا با تبیین برابری حقوقی -که مبتنی بر حق آزادی بنیاد است. تحولات و فراز و فرود این مفهوم را در بستر تاریخ اندیشه‌ی معاصر ایران در نگاه متفکران حوزه ی عمومی اعم از روشنفکران و روحانیون شیعه را با بکارگیری روش توصیفی-تحلیلی بررسی کند. پرداختن به تمامی اندیشه ورزان این حوزه در قالب پژوهش زیر امکان پذیر نبوده،؛ لذا تلاش شده تا به نگرش مهمترین جریان های فکری تاثیرگذار در آینه ی پرچمداران آن، در طول تاریخ به اجمال پرداخته شود.
