۱۴۰۴/۰۲/۰۱
احسان نظیفی

احسان نظیفی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم پایه
نشانی:
تلفن: ۰۱۱۳۵۳۰۵۲۵۵

مشخصات پژوهش

عنوان
در شمال ا یرا ن Helianthus tuberosus L. مطالعه بیوسیستماتیکی جمعیت های
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
اسپکتروفتومتری، فیتوشیمی، سیب زمینی ترشی، متابولیت ثانویه، مورفومتری
سال 1403
مجله حفاظت زیست بوم گیاهان
شناسه DOI
پژوهشگران نسترن اعلاء ، آرمان محمودی اطاقوری ، احسان نظیفی ، پیروز عزیزی

چکیده

گیاه سیب زمینی ترشی با نام علمی Helianthus tuberosus L. نیم قرن است که به ایران وارد شده است و به صورت بومی رشد می کند. جمعیت های آن از استان های گیلان، مازندران و گلستان به منظور بررسی های تاکسونومی عددی و کموتاکسونومی جمع آوری شد. برای مطالعه تاکسونومی عددی اندام های رویشی و زایشی مطالعه شدند و 61 صفت کمی و کیفی سنجیده شد. به منظور گروه بندی جمعیت ها از روش تجزیه خوشه ای استفاده شد. در مطالعه کموتاکسونومی، سنجش متابولیت های ثانویه انجام شد. داده ها با استفاده از آنالیزهای آماری و آزمون دانکن بررسی شدند و میزان اختلاف جمعیت ها بررسی شد. آنالیز خوشه بندی صفات کمی و کیفی تفاوت معنی داری بین خصوصیات مورد مطالعه نشان داد. در مطالعه مورفومتری مولفه اصلی اول با 24/7 درصد از واریانس کل، بیشترین مقدار واریانس را دارا بود که صفاتی چون قطر ساقه، طول و عرض برگ و کاسبرگ بیشترین نقش را در تفکیک جمعیت ها داشتند. در مطالعه شیمیوسیتماتیک مولفه اصلی اول با 40/97 درصد که شامل صفاتی چون فروکتوز، اینولین و ترکیبات فنلی بود که موثرترین صفات در تفکیک جمعیت ها بود. دندروگرام حاصل به خوبی جمعیت ها را از هم تمیز داد و جمعیت های هر استان در شاخه های نزدیک به هم قرار گرفتند که نشان دهنده درصد مشابهت در صفات مورد بررسی بوده است. از آنجا که این گیاه یک محصول منحصر به فرد در جهت تامین نیازهای صنعتی و دارویی است، تعیین بهترین جمعیت برای تکثیر آن می تواند موثر واقع شود.