اسفندیار ملکیان

چکیده موضوع و هدف: صورت های مالی ابزاری هستند که برای گزارش عملکرد، وضعیت مالی و نتایج عملیات شرکت در یک دوره معین به ذینفعان اعم از طرف های داخلی و خارجی استفاده می شود و به عنوان مبنایی برای تصمیم گیری منطقی در مورد آینده شرکت استفاده می شوند. به دلیل اهمیت اطلاعات مندرج در صورتهای مالی برای ذینفعان، گزارش باید به درستی و مسئولانه ارائه شود. این شرایط مدیریت را تحریک می کند تا در صورت عدم دستیابی به اهداف شرکت برای محافظت از عملکرد ضعیف شرکت و جذب سرمایه گذاران، صورت های مالی شرکت را دستکاری کند. تقلب زمانی رخ می دهد که شخصی برای رسیدن به هدف خود قانون یا دستورالعمل ها را نقض کند . هدف این مقاله بررسی تأثیر شش ضلعی تقلب بر صورتهای مالی متقلبانه (FFS) و نقش کمیته حسابرسی (AC) در تعدیل این رابطه است. روش: مطالعه حاضر پژوهشی توصیفی-رگرسیونی است که برای دستیابی به هدف پژوهش، داده های 108 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1396 الی 1400 با استفاده از رگرسیون چندگانه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است، که برای این منظور از هموار افزارهای Excle و Eviews v10 استفاده شده است. نتایج و یافته ها: نتایج نشان داد که انگیزه (فشار) مدیران برای ارتکاب تقلب با احتمال صورت مالی متقلبانه رابطه مثبت و معنادار دارد. در فرضیه دوم کمیته حسابرسی رابطه بین انگیزه مدیر با احتمال صورت مالی متقلبانه را تعدیل می کند. در ادامه، فرصت بالای مدیران برای ارتکاب تقلب با احتمال صورت مالی متقلبانه رابطه مثبت و معنادار دارد. اما کمیته حسابرسی رابطه بین فرصت مدیر و احتمال صورت مالی متقلبانه را تعدیل نمی کند. در فرضیه پنجم توجیه مدیران برای ارتکاب تقلب با احتمال صورت مالی متقلبانه رابطه معنادار ندارد. همچنین کمیته حسابرسی رابطه بین منطقی بودن مدیر و احتمال صورت مالی متقلبانه را تعدیل نکرد. در فرضیه هفتم توانایی(قابلیت) بالای مدیران برای ارتکاب تقلب با احتمال صورت مالی متقلبانه رابطه مثبت و معناداری دیده شد. همچنین کمیته حسابرسی رابطه بین توانایی مدیر و احتمال صورت مالی متقلبانه را تعدیل می کند. در فرضیه نهم منیت (تکبر) مدیران برای ارتکاب تقلب با احتمال صورت مالی متقلبانه رابطه مثبت و معنادار دارد. اما کمیته حسابرسی رابطه بین منیت (تکبر) مدیر و احتمال صورت مالی متقلبانه را تعدیل نمی کند. در فرضیه یازدهم تبانی مدیران برای ارتکاب تقلب با احتمال صورت مالی متقلبانه رابطه مثبت و معنادار دارد. همچنین کمیته حسابرسی رابطه بین تبانی مدیر و احتمال صورت مالی متقلبانه را تعدیل کرد. کاربردها: از لحاظ نظری، این مطالعه به توسعه ادبیات تئوری عمل موقعیتی مربوط به صورتهای مالی متقلبانه و چارچوب شش ضلعی تقلب کمک می کند. این مطالعه مفاهیم آکادمیک را ارائه می‌کند که استدلال‌ها و یافته‌های تحقیقات تجربی که رفتار مدیران را در ارتکاب گزارش‌گری مالی متقلبانه بررسی می‌کند، نه تنها بر اساس پروکسی‌های مورد استفاده، بلکه با مراجعه به چارچوب نظری تقلب نیز قابل ساخت است.