باقر سیدعلیپور

زمینه و هدف: کاربرد گسترده‌ای از نانو مواد در صنعت، پزشکی و محصولات مصرفی باعث افزایش نگرانی در مورد سمیت بالقوه آن ها شده است. هدف از این مطالعه بررسی اثر سمیت نانو ذره اکسید مس بر رشد و نمو جنین موش نژاد NMRI است. روش بررسی: در این مطالعه تجربی تعداد 42 موش سوری ماده بالغ به‌طور تصادفی به 6 گروه تقسیم شدند (7n=). چهار گروه تجربی در روز 3 و 12 بارداری نانو ذرات اکسید مس با غلظت‌های 300، 400، 500 و 600 میلی‌گرم بر کیلوگرم به‌ صورت داخل صفاقی دریافت کردند. گروه شم آب مقطر دیونیزه به‌عنوان حلال نانوذره مس دریافت کرد و گروه کنترل نانوذره‌ای دریافت نکرد. در روز 17 بارداری موش‌ها کالبد شکافی شده و جنین‌ها از بافت رحمی خارج شدند. مطالعات هیستوپاتولوژیک با استفاده از رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین ائوزین و میکروسکوپ نوری انجام شد. نتایج با استفاده از نرم‌افزار SPSS و به روش آنالیز واریانس یک‌طرفه (ANOVA) و تست تعقیبی دانکن در سطح معنی‌داری (05/0>P) مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج یافته‌های این مطالعه نشان داد نانوذره اکسید مس بر روند ارگانوژنز، تکمیل ساختار عصبی، لوبولاسیون کبدی و زمان احتمالی عقب بودن تشکیل جنین در غلظت600 میلی‌گرم بر کیلوگرم تأثیر گذاشت. همچنین میانگین تعداد سومیت ها در غلظت‌های 400، 500 و 600 میلی‌گرم بر کیلوگرم در مقایسه با کنترل کاهش معنی‌داری را نشان داد (05/0P<). نتیجه گیری: آسیب‌های ناشی از نانو ذرات مس به‌طور بالقوه ممکن است منجر به ناهنجاری و عقب‌ماندگی رشد و نمو جنین در موش باردار شود