شادی به معنی دلبستگی به خود و دیگران و حرکت به سوی افق های خوش فرجام و سازگاری جریان زندگی با نیازهای انسانی است و بدین معنی، موهبت الهی و یکی از ویژگی های هویّت ایرانی محسوب می شود و تحلیل و توصیف آن در ادوار مختلف فرهنگ و ادب ایرانی، نیازمند بررسی شرایط سیاسی-اجتماعی، نحوه زندگی و آداب و سنن مرسوم در هر دوره است. در این مقاله، تلاش شده تا با تحلیل و بررسی موارد یاد شده، چگونگی و نوع شادی از پیش از اسلام تا عصر حافظ نمایانده شود. از این رو، سه نوع شادی آفاقی، انفسی و آفاقی-انفسی، در ادوار متفاوت مورد توجه قرار گرفته و با تکیه بر شرایط سیاسی-اجتماعیآ آداب و سنن و بارتاب آنها در اشعار مشهورترین شاعران هر دوره، تحلیل شده اند.
