بررسی مصادیق باورهای عامیانه طبی در ادبیّات فارسی و گره گشایی از مشکلات و دشوارهای نهفته در ابیات و عبارات متون ادبی، محور اصلی این مقاله است. نخست، اسباب و عوامل بیماری‌ها در نزد اقوام و ملل مختلف، در سده‌های پیشین برشمرده شد و مطالبی درباره عواملی چون: قهر و خشم خدایان، حلول ارواح خبیث در کالبد آدمیان و سحر و جادو نگاشته شد؛ سپس بعضی از موضوعات طبی، از قبیل: اختلاج، استخوانْ سوخته، ام الصّبیان، بلادر، دیوانگی و فصد که پاره‌ای از باورهای عامیانه را به خود اختصاص داده‌اند، مورد تحلیل و توجیه قرار گرفته‌اند. این باورها از دیوان شاعرانی چون: منوچهری، سنایی، نظامی، خاقانی، عطار نیشابوری، مولوی، صائب تبریزی و بیدل دهلوی ؛ و از متون نثر، از آثاری مانند: کلیله و دمنه و مقامات حمیدی استخراج گردیده و با استناد به امّهات منابع و مراجع طب سنّتی تجزیه و تحلیل شده است. واژه‌های کلیدی: طب سنتی، خرافات، باورهای عامیانه، ام‌الصّبیان، فصد.
