سید ناصر عزیزی

در حال حاضر خطر آلودگی فلزات سنگین در سیستم های آبی، یکی از مهمترین مشکلات زیست محیطی محسوب می‌شود. پایداری و تجزیه ناپذیری عناصر و یون های فلزی موجود در فاضلاب های صنعتی حاصل از صنایع گوناگون و همچنین ورود آنها به محیط، آنها را به یکی از مشکلات مهم محیط زیست و فاکتوری خطرناک برای سلامت انسانها مبدل ساخته است. تکنولوژی جذب زیستی یک روش بسیار مؤثر و مقرون به صرفه به منظور حذف یون های فلزی سنگین موجود در آب های آلوده می باشد. بسیاری از میکروارگانیسم ها از جمله جنس هایی از سیانوباکترها توانایی جذب انتخابی یون های فلزی سنگین مختلف را از سیستم های آبی دارند. جذب زیستی عمدتا به تمایل بین یون های فلز و سایت های اتصال سطح سلول بستگی دارد. در این تحقیق ابتدا نمونه های آب از رودخانه های استان مازندران به منظور جداسازی اسیلاتوریا از دیگر جدایه های سیانو باکتر جمع آوری شدند. با استفاده از خاصیت فوتوتاکسیک و حرکت، جدایه های اسیلاتوریا از دیگر سیانوباکتریها جدا و خالص شدند. به منظور تائید نهایی جدایه ها، استخراج DNA از نمونه ها به روش کائو و همکاران انجام شد. سپس با استفاده از پرایمر اختصاصی 16SrRNA و PCR قطعه 670 جفت بازی توالی ریبوزومی تکثیر گردید. قطعه تکثیر شده با دو پرایمر تعیین توالی شد. پس از استخراج توالی، همسانه سازی آن با دیگر توالی های بانک ژنی، انجام گرفت نتایج نشان داد جدایه خالص سازی شده اسیلاتوریا است. در مطالعه دیگر توانایی جدایه اوسیلاتوریا، برای جذب زیستی یون های فلزی سنگین کبالت(II) و کادمیوم(II) بررسی گردید. اندازه گیری میزان کبالت(II) و کادمیوم(II) جذب شده توسط جرم زیستی، با استفاده از روش جذب اتمی انجام شد. مقایسه ظرفیت جذب یون های کبالت(II) و کادمیوم(II) توسط جرم زیستی خشک شده و طبیعی اوسیلاتوریا، نشان داد جرم زیستی خشک شده ظرفیت جذب زیستی بالاتری دارد. همچنین اثرات برخی پارامترهای مهم از جمله pH، زمان تماس، دما، غلظت جرم زیستی و نیز تیمارهای مختلف بر ظرفیت جذب زیستی یون های فلزی توسط جاذب زیستی اوسیلاتوریا بررسی شد. در بررسی ﻫﻢدما های جذب سطحی لانگمیر و فروندلیچ برای یون های کبالت(II) و کادمیوم(II) و براساس ضرایب همبستگی خطی آنها می توان نتیجه گرفت، داده های مربوط به جذب زیستی کبالت(II) تناسب بهتری با مدل ﻫﻢدمای تعادلی لانگمیر (97/0=R2) دارد، اما جذب کادمیوم(II) با مدل ﻫﻢدمای فروندلیچ (98/0=R2) بهتر توصیف شده است. این تحقیق می تواند جهت حذف آلاینده های فلزی از جمله کبالت و کادمیوم موجود در فاضلاب های شهری و صنعتی مورد توجه پژوهشگران قرار گیرد.