علی رضا صفرزاده

نقص سلول بتا و مقاومت به انسولین ویژگی های ضروری از دیابت ملیتوس می باشد. با توجه به عوارض و مرگ و میر بالای دیابت جستجو برای داروهای ضد دیابتی جایگزین از گیاهان و قارچ ها به شدت خواستار دارد. قارچ ها به دلیل محتویات فیبر و پروتئین بالا و چربی پایین خود مواد غذایی ایده آلی برای جلوگیری از هیپرگلیسمی هستند پلی ساکارید بتا گلوکان موجود در قارچ، به طور خاص می تواند عملکرد بافت های پانکراس را بهبود بخشد و در نتیجه سطوح قند خون را کاهش می دهد. این مطالعه با هدف ارزیابی اثرات عصاره آبی قارچ Phellinus CF.lonicericola بر شاخص مقاومت به انسولین و هیستولوژی بافت های کبد و پانکراس در موش های صحرایی تغذیه شده با محلول ساکارز. در این راستا 48 سر موش صحرایی نر به 6 گروه دسته بندی شدند. برای القای پیش دیابت (مقاومت به انسولین) از محلول ساکارز 30 درصد به مدت 12 هفته استفاده شد. سپس در دو هفته انتهایی از دوره 12 هفته ای، تزریق داخل صفاقی عصاره به صورت روزانه به 4 گروه از موش ها انجام گرفت. در پایان سطوح سرمی هورمون انسولین مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از آن برای ارزیابی بافت شناسی، نمونه های پانکراس و کبد در فرمالین 10 درصد ثابت و برش ها با هماتوکسیلین ائوزین رنگ آمیزی شدند. قطر و تعداد سلول های جزایر لانگرهانس توسط عدسی چشمی مدرج با میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش افزایش معنی دار در سطح قند خون گروه ساکارز را نشان داد (0.05P<) و عصاره قارچ با غلظت های 50 و 150 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن سطح قند خون را در حد معنی دار کاهش داد (0.01>P و 0.001>P و 0.05>P). کاهش وزن در گروه عصاره با غلظت های 50 و 150 میلی گرم بر کیلوگرم و گروه ساکارز + عصاره 150 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن نسبت به گروه های کنترل و ساکارز مشاهده شد (0.05P<) ولی در گروه ساکارز + عصاره 50 میلی گرم بر کیلوگرم در حد معنی دار نبود. افزایش معنی دار در سطح سرمی هورمون انسولین در گروه ساکارز مشاهده شد (0.05P<) و عصاره سطح هورمون انسولین را در غلظت های 50 و 150 میلی گرم بر کیلوگرم و در گروه های ساکارز + عصاره 50 و ساکارز + عصاره 150 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن در حد معنی داری افزایش داد (0.01>P و 0.001>P و 0.05>P). میانگین قطر و تعداد سلول های جزایر لانگرهانس در گروه های تیمار شده و بیمار تیمار شده با عصاره ن