علی رضا صفرزاده

آدیپوکاین‌ها در پاتوژنز چاقی و مقاومت به انسولین نقش اساسی دارند. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر رژیم کم‌کالری متناوب و تمرین مقاومتی بر شاخص‌های التهابی و متابولیکی در زنان چاق بود. در این مطالعه نیمه تجربی، 32 زن سالم چاق ۴۵-۳۰ ساله با شاخص توده بدنی 27 تا 35 کیلوگرم بر مترمربع، به صورت هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی، در چهار گروه کنترل، تمرین مقاومتی، رژیم کم-کالری متناوب و تمرین مقاومتی با رژیم کم‌کالری متناوب (ترکیبی) قرار گرفتند. گروه‌های تمرینی، برنامه تمرین مقاومتی با شدت 50 تا 85 درصد 1RM، سه جلسه در هفته، به مدت هشت هفته اجرا کردند. گروه‌های رژیم غذایی نیز در این مدت تحت یک برنامه غذایی شامل روزهای با محدودیت کالری (روزهای فرد) و روزهای آزاد (روزهای زوج) قرار گرفتند. پیش از شروع پروتکل تحقیق و 72 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین، ترکیب بدنی و مقادیر سرمی شاخص‌های التهابی و متابولیکی اندازه‌گیری شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس عاملی با اندازه گیری مکرر در سطح P<0.05 استفاده شد. اثر تعاملی زمان × گروه برای وزن بدن ( 006/0=P) و BMI (007/0=P) معنادار بود. نتایج نشان داد وزن بدن (016/0=P) و BMI (005/0=P) در گروه کنترل افزایش معنادار داشت. درحالی که در گروه‌های رژیم کم‌کالری متناوب (035/0=P) و ترکیبی (032/0=P) کاهش معنادار وزن بدن مشاهده شد. اثر تعاملی زمان × گروه برای سطوح سرمی TNF-α (027/0=P) و انسولین (025/0=P) نیز معنادار بود. غلظت سرمی TNF-α در گروه رژیم کم‌کالری متناوب (000/0=P) و گروه ترکیبی (011/0=P) با افزایش معناداری همراه بود. سطوح سرمی انسولین در گروه‌های رژیم کم‌کالری متناوب (026/0=P) و ترکیبی (022/0=P) در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنادار داشت. تغییرات معنادار سطوح سرمی آدیپونکتین در گروه‌های رژیم کم‌کالری متناوب (021/0=P) و ترکیبی (003/0=P) در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. به نظر می‌رسد مدت زمان طولانی‌تری برای مشاهده اثرات رژیم کم‌کالری متناوب به تنهایی یا همراه با تمرین مقاومتی در زنان چاق بر بهبود ترکیب بدن و در نتیجه شاخص‌های ‌التهابی و متابولیک نیاز باشد.