پاسخ های بیوشیمیایی، فیزیولوژیکی و هیستولوژیکی برای تشخیص وجود آلایندهها در محیط زیست موجودات، مورد استفاده قرار می گیرند. در این پژوهش تغییرات میزان اریتروپوئیتین و ضایعات بافتی کلیه هامورماهی لکه زیتونی منقوط تحت تاثیر کروم در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. هامورماهیان لکه زیتونی منقوط به مدت 21 روز تحت القــاء سه غلظت مختلف از فلز کروم (3/6، 7/31 و 14/6 میلیگرم بر لیتر) قرار داده شدند و در فواصل زمانی 0/5، 1، 7، 14 و 21 روز، از ماهی ها نمونه خون و بافت کلیه گرفته شد. دو فاز افزایش و کاهش معنیدار در میزان اریتروپوئیتین در نمونه های تحت القاء در مقایسه با گروه کنترل ثبت گردید (0/05>P ). میزان تجمع کروم در بــافت کلیه در تمــامی زمان ها با گروه کنترل اختلاف آماری معنی داری داشت (0/05>P ). ضایعات هیستوپاتولوژیکی متنوعی در بافت کلیه مشاهده شد و اختلاف آماری معنی داری در شاخص تغییرات داری هیستوپاتولوژیک در تمامی زمان ها در سه غلظت مختلف کروم ثبت گردید (0/05>P ).
