اکبر علیوردی نیا

تحقیقات پیرامون فعالیت ورزشی و تاثیر آن بر رفتار انحرافی، حاکی از این است که در برخی تحقیقات، پایایی فعالیت های ورزشی نقش مهمی در بازدارندگی افراد از رفتار انحرافی ایفا می کند. در کنار پژوهش های صورت گرفته پیرامون این امر، تراویس هیرشی در نظریه پیوند اجتماعی، به متغیر فعالیت های ورزشی به عنوان یکی از عناصر اصلی جلوگیری از وقوع جرم و انحراف توجه داشته و معتقد است، انجام فعالیت های ورزشی فرصت ارتکاب رفتار انحرافی را از افراد باز می ستاند. با در نظر گرفتن این امر، هدف از پژوهش حاضر این است تا قدرت فعالیت ورزشی در پیش بینی رفتارهای انحرافی دانشجویان را مورد آزمون تجربی قرار دهد و در کنار آن به مطالعه تاثیر سایر متغیرهای نظریه هیرشی از جمله دلبستگی، تعهد و باور بر رفتار انحرافی بپردازد. پژوهش حاضر، به روش پیمایشی صورت گرفته است. جمعیت آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه مازندران که در نیمسال دوم سال تحصیلی 1395 مشغول به تحصیل بوده اند، تشکیل داده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول منطقی کوکران معادل 400 نفر (252 دختر و 148 پسر) برآورد شده است. افراد مورد مطالعه بر حسب نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب (جنسیت/دانشکده) انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه گردآوری شد و کلیه تحلیل ها با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفت. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان می دهد که بر خلاف انتظار، فعالیت ورزشی با مقدار بتای 240/0 اثر مثبت و معناداری بر رفتار انحرافی داشته است. لذا نتایج این بخش از پژوهش در مغایرت با دیدگاه هیرشی قرار داشته است و فرضیات مربوط به اثر گذاری متغیر فعالیت ورزشی مورد تایید تجربی قرار نگرفت. نیز متغیر تعهد تحصیلی با مقدار بتای 076/0 و سطح معناداری مشاهده شده بیشتر از 05/0 اثر معناداری بر رفتار انحرافی نداشته است. اما آن بخش از یافته های تحقیق که مربوط به نقش متغیرهای دلبستگی و باور می باشد مورد تایید واقع شد و دو متغیر یاد شده به ترتیب با مقدار بتای 310/0 و 170/0 و جهت منفی سهم بسزایی در ممانعت از رفتارهای انحرافی ایفا نمودند. در پایان باید خاطرنشان ساخت با توجه به اینکه، بر خلاف آراء هیرشی، فعالیت ورزشی اثر مثبت و مستقیمی بر رفتار انحرافی داشته است، لذا تحقیقات آینده باید توجه خاصی به این متغیر مبذول دارند و چرایی وقوع این وضعیت از زوایی مخت