1403/01/10

شهرام احمدی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکدۀ ادبیّات و زبان‌های خارجی
نشانی:
تلفن: 01135302830

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی و تحلیل انواع برجسته و پر کاربرد آیرونی در مثنوی
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
آیرونی، طنز، آیرونی نمایشی، مثنوی معنوی
سال 1396
مجله ادبيات و علوم انساني دانشگاه خوارزمي
شناسه DOI
پژوهشگران شهرام احمدی ، نرگس شفیعی آکردی

چکیده

آیرونی یکی از اصطلاحات پیچیده و مهم در بلاغت، فلسفه و نقد ادبی است. متون فارسی نیز از ظرفیت های فراوان این صنعت بلاغی ذیل عنوان هایی چون طنز، تهکّم، مجاز به علاقه ضدیت، استعاره عنادیه و... بهره برده است. دراین میان، یکی از بنیادهای بلاغی مثنوی معنوی، مهارت و هنرمندی مولانا در به کارگیری طنز و انواع گوناگون آن است­. مهارت خاص مولانا در مخاطب شناسی و اهتمام به تبیین و تعلیم مفاهیم عالی دینی، عرفانی و اخلاقی سبب شد تا او شیوه بیان غیرمستقیم طنز را به دلیل کارایی­، جذابیت و ضریب تأثیر بیشتر برگزیند. همین امر­ به طرز کم نظیری زمینه را برای نمود انواع مختلف آیرونی در سراسر مثنوی، خصوصاً دفتر پنجم­، فراهم آورده است که آیرونی کلامی، موقعیتی، وضعی، نمایشی، و... از آن جمله اند. در این پژوهش، مثنوی مولوی ازمنظر آیرونیک به شیوه توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای بررسی و مشخص شد که آیرونی نمایشی به دلیل ماهیت تمثیلی و روایی مثنوی جایگاه ویژه ای در این کتاب دارد.