در زمانه ای زندگی می کنیم که به هر گوشه که می نگریم صحنه ای از نابسامانی های روحی را شاهد هستیم و هر گرایش و مرام و مسلکی در صدد برآمده است تا گره ای از مشکلات روحی بشر وا کند اما گاهی نه تنها راهی برای درمان نبوده اند بلکه خود دردی شدند بر دردهایی آدمی، گاهی نیز درمان صورت گرفته است اما مقطعی و زودگذر. با دفت نظر در علوم و فنونی که امروزه برای تسهیل زندگی انسانها بنا شده اند و هدف آن ها ایجاد حس نشاط و شادی در زندگی انسان هاست به طور کلی به این نتیجه خواهیم رسید که اغلب آن ها متناسب با نگاهشان به انسان برایش برنامه ریزی کرده اند. وقتی مکتبی انسان را در حد حیوان تصور کرده است لذا برنامه ریزی اش حیوانی است و وقتی با نگاهی متعالی به انسان و هستی نظاره کنیم برنامه ریزی ها نیز برای انسان متعالی خواهد شد، یا زمانی که در ایدئولوژی برخی از متولیان بهداشت روح و روان خدا یا جایی ندارد یا اگر دارد منفعل و درجه چندم است نباید انتظار داشت که انسان به سکینه و آرامش واقعی برسد. بنابراین در این اثر با روش توصیفی تحلیلی در صدد آن بودیم که نقش شناخت صحیح از خدا، انسان و هستی را از دیدگاه سهروردی و مولوی بررسی کنیم و به این سوال پاسخ دهیم که آیا متفکرینی هم چون سهروردی و مولوی پیرامون سرور نفسانی(یعنی سروری که از درون بجوشد و در تمام عرصه های زندگی انسان ظهور داشته باشد حتی در سخت ترین لحظات زندگی) و شکل گیری آن نظری دارند و اگر دارند، منشأ آن را در چه اموری می دانند. با بررسی افکار و آرائی که از ایشان در دسترس بود به این نتیجه رسیدیم که هر دو بزرگوار سرور و نشاط را امری درونی دانسته اند و معتقدند مبنای شکل گیری سرور نفسانی در ایجاد ذهنیت و برداشتی صحیح از سوالات ذهنی او پیرامون خود، خالق و هستی است و در مورد عواملی که می تواند نقش مؤثر در ایجاد سرور داشته باشد به اصول اخلاقی همچون صبر، توکل، ریاضت، دعا و انس با قرآن اشاره می کنند و در نهایت در راه رسیدن به سرور موانعی را باید برطرف کرد از جمله منفی نگری، شهوت پرستی، توجه و اصالت به مادیات.
