مجتبی محسنی

امروزه با توجه به آلودگی گسترده آب، غذا و محیط زیست به انواع آلاینده ها، استفاده از روش های نوین، سریع و با کارایی بالا برای تشخیص آلاینده ها اهمیت زیادی پیدا کرده است. یکی از روش های سنجش سمیت نمونه های محیطی، استفاده از باکتری های نورافشان بر اساس مهار بیولومینسانس می باشد. ویژگی منحصر به فرد باکتری نورافشان موجب شده است تا در ارزیابی سمیت آلاینده ها مورد استفاده قرار گیرد. هدف پژوهش حاضر سنجش سمیت ترکیبات آمیدی و مشتقات آن در برخی مواد غذایی به روش مهار بیولومینسانس باکتری نورافشان ویبریو MM1 بود. نورتابی باکتری نورافشان توسط لومینومتر سنجیده شد. برای سنجش سمیت، غلظت 1-10 تا 8-10 گرم بر لیتر برخی مشتقات ترکیبات آمیدی شامل آکریل آمید، بیس آکریل و تیواوره تهیه شد. سپس حجم یک میلی لیتر از هر غلظت مشتقات آمیدی با یک میلی لیتر محیط رشد 18 تا 24 ساعته باکتری نورافشان ویبریو MM1 مخلوط شد. سمیت مشتقات آمیدی با کاهش لومینسانس ویبریو نورافشان به کمک لومینومتر سنجیده شد. برای سنجش سمیت مشتقات آمیدی پارامتر EC50 اندازه گیری شد. نتایج نشان داد شدت نورتابی باکتری MM1، در حضور مشتقات آمیدی کاهش قابل توجهی داشت. نتایج تاثیر مشتقات آمیدی بر باکتری نشان داد بیس آکریل آمید با غلظت 1-10 بیشترین تاثیر بر کاهش نورتابی باکتری داشت به طوریکه نورتابی ویبریو از RLU 106×14 به RLU 106×5/3 کاهش یافت. همچنین مقدار EC50 برای بیس آکریل، آکریل آمید و تیواوره به ترتیب 4-10 ×17/1،4-10 ×63/2 و 4-10×18/2 گرم بر لیتر محاسبه شد. بنابراین بیس اکریلامید سمیت بیشتری نسبت به آکریل آمید و تیواوره داشت. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که باکتری نورافشان ویبریو MM1، گزینه مناسبی برای سنجش حضور ترکیبات آمیدی در مواد غذایی و پساب است.