مجتبی محسنی

تولید خوراک اقتصادی و استفاده از نهاده ­های اولیه در دسترس، نقش مهمی در توسعه پایدار صنعت آبزی‌پروری ایفا می ­کند. چنین ضرروتی سبب توجه ویژه به مواد خوراکی محلی و استفاده از روش‌های مختلف زیست­ فناورانه برای بهبود کیفیت آن­ ها شده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر سطوح مختلف جیره‌ای کانولای تخمیر‌شده با باکتری جنس باسیلوس رسوبات دریای خزر بر شاخص‌های رشد و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و متابولیکی کبد بچه ­ماهیان تیلاپیای نیل انجام گرفت. 225 قطعه بچه‌ماهی با میانگین وزنی 0/05±1/9 گرم با 5 خوراک آزمایشی شامل تیمار 1 (شاهد)، خوراک بدون کانولای تخمیرشده، تیمار 2، خوراک حاوی 12/5 درصد کانولای تخمیر‌شده، تیمار 3، خوراک حاوی 25 درصد کانولای تخمیر‌شده، تیمار 4، خوراک حاوی 37/5 درصد کانولای تخمیر‌شده و تیمار 5، خوراک حاوی 50 درصد کانولای تخمیر‌شده، به‌مدت 8 هفته تغذیه شدند. شاخص‌های رشد تیمارهای مختلف آزمایش تفاوت معنی‌داری با یکدیگر نداشتند (0/05 < P). نتایج فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی کبد نشان داد که فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز (SOD) در تیمار 4 و گلوتاتیون پراکسیداز (GPX) در تیمارهای 3 و 4 در مقایسه با تیمار شاهد افزایش یافت (0/05 > P). فعالیت آنزیم کاتالاز (CAT) بین تیمار شاهد با سایر تیمارهای آزمایشی اختلاف معنی‌داری را نشان نداد (05/0 < P )، اما بین تیمارهای 3 و 4 اختلاف معنی‌داری مشاهده شد (0/05 > P). همچنین نتایج فعالیت آنزیم‌های متابولیکی کبد ماهیان نشان داد که فعالیت آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) در تیمارهای 2، 3 و 4 و همچنین فعالیت آلانین آمینوترانسفراز (ALT) در تیمار شاهد با سایر تیمارهای آزمایشی دارای اختلاف معنی‌دار بود (0/05 > P). به‌طور کلی می­توان چنین نتیجه گرفت که استفاده از 50 درصد کانولای تخمیر‌شده در خوراک بچه‌ماهیان انگشت­ قد تیلاپیای نیل بدون اثر منفی بر شاخص‌های رشد امکان‌پذیر است.