مجتبی محسنی

وجود رنگ‌های آزو در محیط زیست یکی از نگرانی‌های شایع است زیرا بسیار مقاوم و سمی هستند. رنگ‌های آزو به‌طور گسترده در صنایع نساجی استفاده می‌شوند و بیش از 50 درصد رنگ‌های مصنوعی مورد استفاده در سراسر جهان را تشکیل می‌دهند. انتشار رنگ‌های آزو در محیط‌های آبی موجب کاهش کیفیت آب و مشکلات جدی برای موجودات زنده در اکوسیستم و بویژه انسـان مـی‌گردد. هدف از پژوهش حاضر بررسی حذف رنگ‌های آزو راکتیو به کمک کنسرسیوم باکتریایی جداشده از لجن فعال بود. نمونه‌های لجن فعال از تصفیه‌خانه شهری و کارخانه صنعتی در مازندران جمع‌آوری شد. پس از تلقیح نمونه‌ها به محیط کشت مایع R2A حاوی 20 و 50 میلی‌گرم بر لیتر رنگ آزو، لوله‌های مکارتی تحت شرایط ایستایی و هوادهی در دمای 28 درجه سانتی‌گراد به مدت 10-7 روز گرمخانه‌گذاری شد. درصد حذف رنگ توسط کنسرسیوم باکتریایی در فواصل زمانی هر 48 ساعت به کمک اسپکتروفتومتر سنجیده شد. نتایج نشان داد کنسرسیوم باکتریایی هر دو رنگ راکتیو نارنجی 122 و راکتیو قرمز 195 را به ترتیب 91 و 78 درصد رنگ‌زدایی کرد. همچنین درصد رنگ‌زدایی باکتریایی رنگ راکتیو نارنجی در شرایط هوادهی و ایستایی به ترتیب 10 و 91 درصد بود. نتایج این تحقیق نشان داد کنسرسیوم باکتریایی می‌تواند برای حذف رنگ‌های آزو راکتیو در محیط زیست استفاده شود.