زهرا میلا علمی

یکی از مؤثرترین راه‎های تحقق عدالت اجتماعی تأمین فرصت‎های یکسان برای دسترسی عموم افراد جامعه به آموزش و رسیدن به عدالت آموزشی است. یک جنبه از عدالت آموزشی در بازار کار و در انتهای فرآیند آموزش ظاهر می‏شود. بازار کار و فرآیند پیدا کردن شغل و تعیین دستمزد، هدایت کننده میزان تلاشی است که افراد برای کسب تحصیلات مؤثر انجام می‏دهند. اگر بازار کار علایم مناسبی را به بخش آموزش نفرستد، آنگاه تخصیص منابع نیز در بخش آموزش به درستی انجام نمی‏گیرد. در این پژوهش، رابطه بین نابرابری آموزشی و نرخ اشتغال در استان های ایران مورد بررسی قرار می ‎گیرد. نرخ اشتغال و ضریب جینی آموزشی با استفاده از ریزداده‎های درآمد- هزینه خانوار مرکز آمار ایران محاسبه شده است. داده‎های مورد استفاده در این تحقیق از نوع داده‎‎های تابلویی و برای 28 استان کشور در دوره زمانی 1380 تا 1392 است. در تحقیق حاضر از داده های ترکیبی پویا و تخمین زن گشتاور تعمیم یافته در برآورد الگو استفاده می شود. میانگین ضریب جینی آموزشی نشان دهنده آن است که نابرابری آموزشی در استان‏های محروم از استان‏های برخوردار بالاتر است. نتایج برآورد الگو نشان می‏دهد که بین نرخ اشتغال و نابرابری آموزشی رابطه منفی و معنادار وجود دارد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که در استان‏های محروم و برخوردار ارتباط بین روند تغییرات نرخ اشتغال و ضریب جینی آموزشی منفی است و در همه استان‏های کشور با کاهش ضریب جینی آموزشی، نرخ اشتغال روندی افزایشی یافته است.