1403/02/13
سید علی اکبر ربیع نتاج

سید علی اکبر ربیع نتاج

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده الهیات و معارف اسلامی علامه حسن زاده آملی (ره)
نشانی:
تلفن: 2698

مشخصات پژوهش

عنوان
نگاهی به روایت تزویج امام جواد(ع) با امّ‌‌ الفضل
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
ازدواج امام جواد(ع)، مناظره، مقابله ٔ متون، امامت در کودکی.
سال 1399
مجله امامت پژوهی
شناسه DOI
پژوهشگران سید علی اکبر ربیع نتاج ، معصومه طاهریان قادی

چکیده

نقلی از جلسهٔ ازدواج امام جواد(ع) با امّ‌‌ الفضل (دختر مأمون) و مناظرهٔ امام؟ع؟ با یحیی بن اکثم در آن جلسه موجود است. هدف ما بررسی نسخه‌‌های موجود این روایت در کتب روایی، تفسیری و تاریخی است تا با مقابلهٔ آنها، مصدر یا مصادر اصلی این روایت کشف شود و میزان صحت این واقعه و جزئیات مطرح شده در آن تحلیل و بررسی شود. با اثبات این واقعهٔ تاریخی و بازیابی جزئیات آن در منابع حدیثی و تاریخی شیعه و سنّی، علم امام ‌به عنوان یکی از دلایل شیعه برای پذیرش امامت ائمه(ع) تأیید می‌شود. بررسی‌‌ها نشان می‌‌دهد که این روایت، سه منبع اصلی دارد‌‌: 1) تفسیر منسوب به علی بن ابراهیم قمی؛ ۲) نقل ابن ‌‌شعبه حرّانی از کتاب علی بن ابراهیم قمی در موضوع تزویج امام جواد(ع) با امّ‌‌ الفضل که البته، به دست ما نرسیده است؛ 3) نقل شیخ مفید در کتاب الارشاد. این روایت در دیگر کتب روایی و حدیثی، به صورت نقل مستقیم یا نقل به مضمون درج شده است که نشان از اتفاق نظر علمای شیعه در‌بارهٔ جزئیات این واقعه دارد. تصریح متون تاریخی بر وقوع این ازدواج و ذکر اجمالی این روایت در آثار اهل سنّت نیز شاهدی دیگر بر صحت اصل واقعه است.