1403/02/07
محسن نورائی

محسن نورائی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: 0000-0002-9216-3469
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده الهیات و معارف اسلامی علامه حسن زاده آملی (ره)
نشانی:
تلفن: 01135302605

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی جلوه های بلاغت در آیات مشابه قرآن
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
: جلوه های بلاغت، آیات مشابه، قرآن
سال 1396
پژوهشگران مهدی تقی زاده طبری(استاد راهنما)، محسن نورائی(استاد مشاور)، راضیه برزگر(دانشجو)

چکیده

از جمله مباحث مهم در علوم قرآنی، موضوع تفاوت در چینش و گزینش عبارات آیات مشابه می باشد. آیاتی که یک موضوع را با الفاظ و تعابیر مشابه بیان می کنند اما از لحاظ تقدیم وتاخیر، حذف و ذکر، معرفه و نکره، تبدیل حرفی به حرف دیگر، فواصل و.. تفاوت هایی دارند. وجود این تفاوت ها سبب پیدایش شبهاتی در زمینه فصاحت و بلاغت قرآن گردیده، و همچنین سوالاتی را در ذهن پدید آورد از جمله این که چه چیز سبب ایجاد چنین تفاوت ها یی در آیات مشابه قرآن گردیده است؟ تحقیق حاضر با توجه به این امر مهم و با در نظر گرفتن نقش علوم بلاغی ( معانی، بیان، بدیع ) در توجیه این تفاوت ها به روش توصیفی، تحلیلی به این موضوع پرداخته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که جا بجایی و تفاوت در بعضی از الفاظ قرآن که تحت عنوان آیات مشابه قرار گرفته اند بدون هدف و بیهوده نبوده بلکه سبب امتیاز قرآن به لحاظ بلاغت و فصاحت از سایر کتاب ها شده و این که اسرار و حکمت هایی در بکارگیری الفاظ قرآن نقش داشته که فراگیری آن سبب شناخت یکی از وجوه اعجاز قرآن می شود. آنچه در این پایان نامه به آن پرداخته می شود این است که : در قرآن هیچ تکرار بی فایده ای وجود ندارد. وچه بسا تکرار در قرآن سبب تقویت فصاحت و بلاغت آن می شود .اگرچه واژه و یا عباراتی در آیات مشابه از لحاظ لفظ، تکرار شوند ولی در انتقال معنا و مفهوم متفاوت هستند و متناسب با فضای حاکم بر سوره و با تکیه بر علوم بلاغت (معانی، بیان ، بدیع) با اسلوب و بیانی تازه مفهوم سازی می کنند.