محمد تقی گیلک حکیم آبادی

چکیده اهمیت اشتغال از ابعاد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به‌خصوص در مناطق روستایی موجب شده است تا در بند یک سیاست‌های اقتصاد مقاومتی بر تأمین امکانات و سرمایه‌های انسانی به منظور توسعه کارآفرینی در فعالیت‌های اقتصادی با تأکید بر ارتقاء درآمد طبقات کم درآمد و متوسط بیشتر مورد توجه سیاست‌گذاران قرار بگیرد. براساس این، اعتبارات خرد به عنوان یک نمونه موفق در بسیاری از کشورها در جهت ایجاد و توسعه اشتغال و به طور کلی افزایش رفاه اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. اهمیت اعتبارات خرد در کاهش فقر به حدی گسترش یافت تا بانک جهانی سال 2005 را سال "اعتبار خرد " اعلام کند تا استفاده از این شیوه در جهان گسترش یابد. با توجه به اهمیت اعتبارات خرد، بنیاد برکت اعتبارات خرد لازم برای راه‌اندازی اشتغال و توسعه آن در مناطق روستایی را در راستای افزایش رفاه از سال 1397 آغاز کرد. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی است و به منظور پاسخگویی به این سؤال که آیا اعتبارات خرد بر رفاه اجتماعی در مناطق روستایی تأثیرگذار بوده است؟ گردآوری گردیده است. در این راستا، پنج مؤلفه اصلی رفاه اجتماعی شامل محیط سرمایه‌گذاری، کیفیت اقتصادی، سرمایه اجتماعی، سلامت و آزادی و ایمنی فردی توسط خبرگان و متخصصین بر اساس روش دلفی و تلفیقی شناسایی و در قالب 30 گویه دسته‎بندی گردید. سپس روایی پرسشنامه توسط نخبگان و متخصصین و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفت. به منظور تائید مدل پژوهش از مدل معادلات ساختاری و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای 24 AMOS و 20 SPSS استفاده گردید. با استفاده از معادلات ساختاری و به کمک تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول و دوم، اعتبار مدل اصلی و سؤالات بررسی آزمون شدند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که برازش مدل به صورت خوب و در حد قابل‌قبول بوده است. همچنین بر اساس آزمون t، اثرسنجی اعتبارات خرد بر روی هر یک از مؤلفه‌های رفاه اجتماعی مورد تائید قرار گرفت. بررسی متغیرها به صورت جداگانه نشان می‌دهد که محیط سرمایه‌گذاری با بالاترین میانگین پاسخ‌های دریافتی در رتبه اول قرار دارد. بررسی مؤلفه‌های این شاخص نشان می‌دهد که «میزان راحتی دسترسی به اعتبارات» که مهم‌ترین هدف بنیاد برکت برای راه‌اندازی برنامه‌های اشتغال‌زایی بوده است با بالاترین میانگین در رتبه اول قرارداد. در خصوص مؤلفه کیفیت اقتصادی، بالا بودن میانگین پاسخگویی به گویه «میزان افزایش اشتغال در روستا» حکایت از آن دارد که بنیاد برکت به هدف خود یعنی اشتغال‌زایی و کسب رضایت از متقاضیان در سطح بالایی دست یافته است. بررسی گویه‎های مؤلفه سرمایه اجتماعی نشان می‌دهد که گویه «میزان اطمینان به تسهیلگران در فرایند تشکیل پرونده» در رتبه‌ی اول قرار دارد. در حوزه سلامت، گویه «میزان جلوگیری از عوامل پرخطر مانند خودکشی» بالاترین میانگین را کسب کرده است و این موضوع بر این نکته تأکید دارد که اشتغال‌زایی برای متقاضیان سلامت روحی بالایی را به ارمغان آورده و در کنار کاهش میزان افسردگی، امید به زندگی را در آنها افزایش داده است. گویه «میزان کاهش سختگیری و افزایش سلامت جسمی زنان» در گویه‎های شاخص آزادی و ایمنی فردی در رتبه اول قرار دارد. واژه‌های کلیدی: اعتبارات خرد، رفاه اجتماعی، مناطق روستایی، مدل‌سازی معادلات ساختاری چکیده اهمیت اشتغال از ابعاد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به‌خصوص در مناطق روستایی موجب شده است تا در بند یک سیاست‌های اقتصاد مقاومتی بر تأمین امکانات و سرمایه‌های انسانی به منظور توسعه کارآفرینی در فعالیت‌های اقتصادی با تأکید بر ارتقاء درآمد طبقات کم درآمد و متوسط بیشتر مورد توجه سیاست‌گذاران قرار بگیرد. براساس این، اعتبارات خرد به عنوان یک نمونه موفق در بسیاری از کشورها در جهت ایجاد و توسعه اشتغال و به طور کلی افزایش رفاه اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. اهمیت اعتبارات خرد در کاهش فقر به حدی گسترش یافت تا بانک جهانی سال 2005 را سال "اعتبار خرد " اعلام کند تا استفاده از این شیوه در جهان گسترش یابد. با توجه به اهمیت اعتبارات خرد، بنیاد برکت اعتبارات خرد لازم برای راه‌اندازی اشتغال و توسعه آن در مناطق روستایی را در راستای افزایش رفاه از سال 1397 آغاز کرد. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی است و به منظور پاسخگویی به این سؤال که آیا اعتبارات خرد بر رفاه اجتماعی در مناطق روستایی تأثیرگذار بوده است؟ گردآوری گردیده است. در این راستا، پنج مؤلفه اصلی رفاه اجتماعی شامل محیط سرمایه‌گذاری، کیفیت اقتصادی، سرمایه اجتماعی، سلامت و آزادی و ایمنی فردی توسط خبرگان و متخصصین بر اساس روش دلفی و تلفیقی شناسایی و در قالب 30 گویه دسته‎بندی گردید. سپس روایی پرسشنامه توسط نخبگان و متخصصین و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفت. به منظور تائید مدل پژوهش از مدل معادلات ساختاری و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای 24 AMOS و 20 SPSS استفاده گردید. با استفاده از معادلات ساختاری و به کمک تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول و دوم، اعتبار مدل اصلی و سؤالات بررسی آزمون شدند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که برازش مدل به صورت خوب و در حد قابل‌قبول بوده است. همچنین بر اساس آزمون t، اثرسنجی اعتبارات خرد بر روی هر یک از مؤلفه‌های رفاه اجتماعی مورد تائید قرار گرفت. بررسی متغیرها به صورت جداگانه نشان می‌دهد که محیط سرمایه‌گذاری با بالاترین میانگین پاسخ‌های دریافتی در رتبه اول قرار دارد. بررسی مؤلفه‌های این شاخص نشان می‌دهد که «میزان راحتی دسترسی به اعتبارات» که مهم‌ترین هدف بنیاد برکت برای راه‌اندازی برنامه‌های اشتغال‌زایی بوده است با بالاترین میانگین در رتبه اول قرارداد. در خصوص مؤلفه کیفیت اقتصادی، بالا بودن میانگین پاسخگویی به گویه «میزان افزایش اشتغال در روستا» حکایت از آن دارد که بنیاد برکت به هدف خود یعنی اشتغال‌زایی و کسب رضایت از متقاضیان در سطح بالایی دست یافته است. بررسی گویه‎های مؤلفه سرمایه اجتماعی نشان می‌دهد که گویه «میزان اطمینان به تسهیلگران در فرایند تشکیل پرونده» در رتبه‌ی اول قرار دارد. در حوزه سلامت، گویه «میزان جلوگیری از عوامل پرخطر مانند خودکشی» بالاترین میانگین را کسب کرده است و این موضوع بر این نکته تأکید دارد که اشتغال‌زایی برای متقاضیان سلامت روحی بالایی را به ارمغان آورده و در کنار کاهش میزان افسردگی، امید به زندگی را در آنها افزایش داده است. گویه «میزان کاهش سختگیری و افزایش سلامت جسمی زنان» در گویه‎های شاخص آزادی و ایمنی فردی در رتبه اول قرار دارد. واژه‌های کلیدی: اعتبارات خرد، رفاه اجتماعی، مناطق روستایی، مدل‌سازی معادلات ساختاری اعتبارات خرد، رفاه اجتماعی، مناطق روستایی، مدل‌سازی معادلات ساختاری