انسان در جهان امروز با کنار نهادن خدای خالق هستی و خدایی کردن با وجود ناقص خویش، برای بسیاری از غوامض زندگی از جمله پرسشهای اخلاقی پاسخی نیافته است! او نمی داند در برابر تزلزل اخلاقی موجود در زندگی بشر با آشوب و حیرانی که از پس آن به وجود آمده به کجا پناه ببرد! ولی با افت و خیزهای لرزان خود که تکیه گاه آن علم و عقل ناقص بشری است توانسته است زیربنای محکم زندگی انسانی را که اخلاق الهی و وحیانی بود کنار بزند و بشر را به کلی نسبت به آن پناهگاه مستحکم، بیگانه و ناآشنا گردانَد. امروزه یکی از مسؤولیت های مهم و تأثیرگذار، تشکیل و تکوین تمدّنی نوین است که بتواند بشر را از حیرانی و سردرگمی وانهاده شدن در ورطۀ سقوط، به دامان مستحکم وحی الهی برگرداند. این مقاله که بر شیوۀ توصیف و تحلیل استوار است به این سؤال پاسخ داده است که نظام اخلاقی اسلام در تمدّن نوین چه ماهیت، مبانی، ویژگی و کارکردهایی دارد. رشد و هدایت اخلاقی جامعۀ انسانی از هدفهای اصلی انزال وحی می باشد و از عوامل اصلی توفیق انبیاء از جمله پیامبر خاتم (ص) برخورداری از خُلق عظیم بوده است؛ نظام اخلاقی اسلام بر هستی شناسی، انسان شناسی، معرفت شناسی و ... بنا شده است و خصوصیاتی چون شمولیت، وحیانی بودن، یکپارچگی و ... را در خود دارد و دارای کارکردهایی چون اعتلای جامعۀ انسانی درگرو وحدت و انسجام جهانی و ... می باشد.
