ظرفیت علمی یکی از بزرگ‌ترین موهبتی است که خداوند به انسان هدیه کرده است. به همین خاطر خداوند در قرآن انسان را ستایش‌ها و نکوهش‌ها نموده است. او را از آسمان و زمین و از فرشته برتر و در همان حال از دیو و چهارپایان پست‌تر شمرده است. در سرشت انسان علاوه بر عنصر مادی عنصری ملکوتی و الهی وجود دارد. انسان ترکیبی از طبیعت و ماوراء طبیعت، از ماده و معنا، از جسم و جان هست. انسان شخصیتی مستقل و آزاد و موجودی مدنی البطع، اجتماعی، امانت‌دار و مسؤولیت پذیر است. مخیّر است یکی از دو راه سعادت و شقاوت را برای خود، خانواده و جامعه‌اش اختیار کند. در این کتاب سعی بر آن است که با تمسک به سورۀ بقره، روایات و احادیث و نگاه به زندگی علماء، بزرگان و منظومات براساس مقتضیات زمان و درک از قول و فعل آنان، مطالبی بیان گردد. قرآن، کتاب زندگانی و روشنگر تمام مسائل از حیات تا ممات است؛ بنابراین با توجه به ظواهر آیات، فارغ از شأن نزول آن مطالبی بیان و براساس ظواهر آیات راهکارهایی را برای زندگی عنوان می‌گردد.
