۱۴۰۴/۰۱/۲۱

زهرا مهدی پور مقدم

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: https://orcid.org/۰۰۰۰-۰۰۰۲-۶۰۷۹-۷۴۷۵
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
نشانی: دانشگاه مازندران، بابلسر
تلفن: ۰۱۱-۳۵۳۰۳۰۰۰

مشخصات پژوهش

عنوان
سیر تحول فرهنگی در زیورآلات هندوستان از عهد باستان تا دوران استعمار
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
روابط فرهنگی، زیورآلات، هندوستان، تحولات تاریخی
سال 1403
مجله فصلنامه علمی جلوه هنر
شناسه DOI
پژوهشگران زهرا مهدی پور مقدم ، شهریار شکرپور

چکیده

زیورآلات؛ رسانه‌ای که نه ‌تنها، بازتابی از توانگری، بلکه به عنوان یکی از کهن‌ترین عناصر فرهنگی-تمدنی هر اجتماعی به شمار آمده است. در این راستا، زیورآلات هندوستان، صرف‌نظر از جنبه‌ی زیبایی، دارای ارزش نمادینی بوده و با نقش‌مایه‌ها و مؤلفه‌هایی که، ریشه در باورها و مناسبات فرهنگی جامعه متکثر آن داشته، بیانگر سنت، هویت تاریخی و فرهنگ غنی شبه قاره می‌باشند. بنابراین، در این پژوهش برآنیم تا با مطالعه‌ی تاریخی آنها، به مؤلفه‌های شکل‌دهنده‌ی آن بپردازیم که، روابط ‌فرهنگی چگونه در تولید زیورآلات هندوستان بروز پیدا کرده است؟ هدف، شناخت و تبیین جریان‌های فرهنگی در شکل‌گیری زیورآلات هندوستان و نیز دستیابی به اصلی‌ترین و مهم‌ترین عناصر و بن‌مایه‌های آن، بوده است. یافته‌ها، به روش توصیفی-تحلیل محتوا انجام گرفته‌اند که بیان می‌کنند، مؤلفه‌هایی برگرفته از فرهنگ‌ها، یعنی، حضور عناصر فرهنگِ «مغولی (هندو-اسلامی)»، «بریتانیا»، «ایرانی» و «یونانی» عهد باستان در قالب بن‌مایه‌هایی سازنده در شکل‌گیری صورتِ زیورآلات هندوستان اثرگذار بوده‌اند. این مؤلفه‌ها به عنوان جنبه‌ی ذاتی فرهنگ شبه قاره، سبب شده تا محتوای زیورآلات علاوه بر فرهنگ بومی، مدیون حضور فرهنگ دیگری نیز باشند. در واقع، زیورسازان هندی، همواره زیورآلات را به یاری مؤلفه‌هایی شکل داده‌اند که عناصر و مفاهیم خود را از بافتارهای فرهنگی جامعه به عاریت گرفته است. جامعه‌ای با حضور هم‌زمان فرهنگ‌های مختلف که، اصولاً این فرهنگ‌های پیشین در هندوستان حذف نشده، بلکه نوعی امتداد در بطن تحولات تاریخی-فرهنگی‌ آن وجود داشته است.