سابقه و هدف: شکستگی های ناشی از استئوپوروز پس از یائسگی در زنان شایع است و بخش قابل توجهی از مرگ و میر را شامل می شود. گرچه سن یک ریسک فاکتور مستقل شکستگی است، اما ریزساختارهای(microarchitectures) استخوان، پیشگویی کننده شکستگی های بعدی به شمار می رود. کلسیم کافی و تمرینات تحمل وزن از قبیل تمرینات مقاومتی و وزنه تمرینی سبب بهبود تکامل اسکلتی می شوند، اما اثر مکمل کلسیم و تمرینات دوی استقامتی روی نوارگردان بر این ریز ساختارها کاملا مشخص نشده است. هدف این مطالعه تعیین اثر تمرین دوی استقامتی روی نوارگردان و یا مکمل کلسیم بر زیرساختارهای استخوان ترابیکولار و کورتیکال متافیز فوقانی درشت نی در موش های عقیم شده بود. مواد و روش ها: 43 سر موش صحرایی بالغ نژاد Sprague Dawley در این تحقیق آزمایشگاهی شرکت داشتند که 7 سر موش برای تعیین مقادیر اولیه زیرساختارهای استخوان ترابیکولار و کورتیکال متافیز فوقانی درشت نی کشته شدند و بقیه تحت عمل جراحی عقیم سازی قرار گرفتند و پس از 3 ماه به صورت تصادفی به چهار گروه شامل: گروه های پیش آزمون، تمرین دوی استقامتی، مکمل کلسیم و گروه کنترل تقسیم شدند. گروه تمرینی پروتکل دوی پیشرونده را با سرعت 12 تا 20 متر در دقیقه و به مدت 10 تا 59 دقیقه و 5 جلسه در هفته اجرا کردند. در حالی که گروه کلسیم، روزانه 35 میلی گرم کلسیم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن را از طریق گاواژ دریافت کردند. پس از 8 هفته، ریز ساختارهای متافیز بالایی استخوان درشت نی با دستگاه آنالیز تصویر برداری نیمه اتوماتیک مجهز به آکولارمیکرومتر اندازه گیری شد. یافته ها: عقیم سازی سبب کاهش معنادار فاصله بافت ترابیکولار، حجم و ضخامت بافت ترابیکولار و کاهش اندک غیرمعنادار حجم و ضخامت بافت کورتیکال شد. آنالیز واریانس یکطرفه نشان داد تفاوت آماری معناداری در فاصله، حجم و ضخامت بافت استخوانی ترابیکولار گروه های تمرین استقامتی و کلسیم در مقایسه با گروه کنترل وجود دارد. همچنین بین ضخامت و حجم بافت های ترابیکولار و کورتیکال بین دو گروه تمرین استقامتی و کلسیم تفاوت معناداری وجود نداشت. استنتاج: فواید اسکلتی را می توان با تغییرات اندک در شیوه زندگی از جمله اجرای فعالیت های تحمل وزن و مصرف مکمل کلسیم بدست آورد. به علاوه، انجام تمرینات دوی استقامتی و یا مکمل کلسیم در موش های صحرایی عقیم شده می تواند اثر مهاری و یا برگرداننده در ریزساختارهای استخوان های متحمل وزن داشته باشد.