طاهر صفرراد

پژوهش کنونی سعی دارد، چرخه هیدرولوژیک در ایران و روند آن را مورد بررسی قرار دهد. همچنین تلاش میشود تأثیر الگوهای پیوند از دور NAO(نوسان اطلس شمالی)، AISMR (موسمی تابستانه کل هند) و ONI (نینوی اقیانوسی) بر نوسانات مکانی بارش ایران مطالعه گردد. در این راستا، داده های بارش و آب قابل بارش طی دوره زمانی 1979 تا 2014 از پایگاه داده های NCEP/NCAR تهیه و واکاوی شدند. سپس چرخه هیدرولوژیکی نقاط ایران در 36 سال بر اساس فرمول زمان تجدید پذیری محاسبه شد و نقشه های این چرخه در پهنه ایران ترسیم گردید. جنوب غربی دریای خزر، کرمانشاه، لرستان به علت وجود عامل صعود و اثر همسایگان دارای کوتاه ترین چرخه بارش با تناوب 5/5 تا 5/11ساله اند و طولانی ترین چرخه بارش کشور با تناوب 30/98 تا 17/141ساله در شرق و جنوب استان سیستان و بلوچستان اتفاق افتاده است. در جنوب شرق ایران، بارش موسمی با چرخه هیدرولوژیک، در سطح اطمینان 99 درصد همبستگی معکوس دارد. فاز منفی NAO در قسمت میانی کشور، منجر به کوتاه شدن چرخه شده است. ONI فصل بهار و چرخه هیدرولوژیک در غرب، شمال شرق و جنوب شرق و ONI فصل پاییز و چرخه در غرب کشور ارتباط معکوس معنادار در سطح 95 درصد دارد. بررسی ها نشان داد که شاخص AISMR در طی 36 سال بر روی ایران روندی افزایشی دارد که در سطح اطمینان 95/0 درصد معنادار نیست در واقع روند شاخص موسمی تابستانه هند، در افزایش آب قابل بارش جو ایران ارتباطی ندارد. شاخص های NAO زمستان، ONI بهار و پاییز در سطح اطمینان کمتر از 95/0 روند کاهشی دارند به طوری که با افزایش شاخص های مذکور، چرخه ی هیدرولوژیک ایران کوتاه تر خواهد شد و رطوبت جو ایران افزایش می یابد.