محمود تاجبخش

در این رساله سعی شده است با استفاده از شرایط ملایم و با رعایت اصول شیمی سبز بعضی از واکنش های مهم شیمی آلی انجام گیرد. برای این منظور از مایع یونی و کاتالیزگر ناهمگن بهره گرفته شده است. در ابتدا مشتقات اوره و S-تیوکربامات ها در مایع یونی [BMIM]BF4 به عنوان حلال سبز بدون استفاده از مواد اولیه سمی و خطرناک نظیر فسژن و ایزوسیانات سنتز شدند. علاوه بر این کاتالیزگرهای قابل بازیافت تثبیت شده بر پایه نانوحفره MCM-41 (phen-MCM-Br2)، SBA-15 (SBA-phen-Cu(I)) و نانو فیبر سلولز (CNF-phen-Cu(I)) سنتز شدند و با روش های مختلف مانند IR، TGA، XRD، CHN، SEM، TEM، BET، EDAX و AAS مورد شناسایی قرار گرفتند. کاتالیزگرMCM-41 عامل دار شده با فنانترولینیوم دی برومید در واکنش افزایش آزا-مایکل آمین های آروماتیک به ترکیبات α، β- غیراشباع نیتریل و نیترو در آب به عنوان حلال سبز به کار گرفته شد. همچنین روشی کارا برای واکنش جفت شدن C-N در مجاورت SBA-15 عامل دار شده با کمپلکس فنانترولین- مس (I) به عنوان کاتالیزگر ناهمگن گزارش شد. علاوه بر این کاتالیزگر نانو فیبر سلولز عامل دار شده با کمپلکس فنانترولین- مس (I) در تهیه دی آریل اترها و N-آریل آمیدها و N-H هتروسیکل به کارگرفته شد. کاتالیزگرهای ناهمگن فوق در شرایط واکنش پایدار بوده و با موفقیت مورد بازیافت و استفاده مجدد قرار گرفتند.