1403/09/04

صدیقه کلیج

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم پایه
نشانی: دانشکده علوم پایه- گروه زیست شناسی
تلفن: 9112111687

مشخصات پژوهش

عنوان
برخی ویژگی های اکولوژیکی، ساختاری و تولید مثلی گیاه در معرض خطر پیچک ایرانی Convolvulus persicus L.)).
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
اکولوژی ،آناتومی، صفات تولید مثلی، گیاه درمعرض خطر.
سال 1397
پژوهشگران فائزه عاشقیان(دانشجو)، صدیقه کلیج(استاد راهنما)، ناصر جعفری(استاد راهنما)

چکیده

پیچک ایرانیL. Convolvulus persicus متعلق به راسته Solanales و تیره Convolvulaceae است. این گیاه ماسه رست تنها در سواحل شنی دریای خزر و دریای سیاه می روید و طبق گزارشات متعدد از جمله گیاهان در معرض خطر به شمار می آید. با توجه به کاهش روزافزون تنوع و غنای گونه های گیاهی در سراسر جهان و اهمیت مطالعه گونه های گیاهی نادر و در حال انقراض، در این پژوهش، برخی ویژگی های اکولوژیکی، ساختاری و صفات تولید مثلی گیاه پیچک ایرانی در سه جمعیت ساری، بابلسر و نور در استان مازندران مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد که بافت خاک در هر سه منطقه به دلیل درصد بالای شن بسیار سبک، EC خاک پایین و به طور متوسط 5/0 دسی زیمنس بر متر، pHخاک خنثی برابر 4/7 و میزان کربن آلی و عناصر میکرو و ماکرو کمتر از میزان استاندارد بود. به طور کلی نوع آرایش برگی، وجود کرک های ابریشمی فراوان در کل بخش هوایی آن، ریزوم بسیار طویل و عمیق، مزوفیل ایزوبیلاترال، استل از نوع آمفی فلوئیک سیفونواستل، لوله های شیرابه ای فراوان محتوی لاتکس، بلورهای فراوان دروز و حضور بافت پریدرم در ریزوم را می توان به عنوان مهم ترین استراتژی های مورفو – آناتومیکی این گیاه برای تحمل شرایط سخت محیطی معرفی کرد. در مطالعه توان تولید مثلی پیچک ایرانی مشخص شد که توان زیست پذیری دانه های گرده بالا، اما میزان تولید گل های نابارور در مقایسه با تولید گل به ویژه در جمعیت نور قابل توجه است و به دنبال آن میزان تولید میوه و دانه از درصد پایینی برخوردار است. درصد و سرعت جوانه زنی بسیار پایین و تکثیر گیاه عمدتا از طریق غیرجنسی و توسط ریزوم ها صورت می گیرد. در مجموع جمعیت ساری با رشد، سازگاری های آناتومیکی و توان تولید مثلی بالاتر در شرایط بهتری نسبت به دو جمعیت دیگر قرار دارد. در بین عوامل اقلیمی مورد مطالعه تعداد ساعات آفتابی و به ویژه متوسط بارش سالانه بیشترین همبستگی مثبت و منفی را با صفات مورد بررسی نشان دادند. با توجه به توان تولید مثلی پایین گیاه C.persicus به ویژه از نقطه نظر تولید دانه و قدرت جوانه زنی و همچنین زیستگاه سخت و ساحلی پیچک ایرانی و تخریب و حضور هر چه بیشتر انسان در سواحل که مهم ترین تهدید برای بقا و زندگی این گیاه ارزشمند می باشد، پیشنهاد می شود این گونه تحت کنترل و حفاظت اداره منابع طبیعی در آمده تا از تخریب وکاهش بیشتر آن جلوگیری ش