سخنان امام علی( ع) به عنوان فصیح ترین و بلیغ ترین سخنان بشر پس از پیامبر(ص)، مورد استفادۀ اغلب پژوهشگران و نویسندگان مشهور در ادوار مختلف تاریخی پس از اسلام بوده است. ابو العباس مبرّد لغوی و نحوی برجستۀ عربی در سدۀ سوم هجری، از جمله بزرگانی است که در کتاب خود، «الکامل فی اللغه و الأدب» در استدلال ها و بیان مسائل نغز، از خطبه ها، حکمت ها و کلمات قصار امیرالمؤمنین در ذیل اصطلاحِ «سخنان حکیمانه» و «سخن حکیمان» استفاده می کند و شیوایی سخنان حضرت(ع) را مورد تعریف و تمجید قرار می دهد. این مقاله درصدد آن است با تکیه بر شیوۀ وصفی و تحلیلی و با بررسی کمی و کیفی کاربرد سخنان امام( ع) در الکامل، به بررسی آن دسته از سخنان امام علی( ع) در کتاب الکامل مبرّد بپردازد که ایشان به مدح وثنای فصاحت و بلاغت کلام امام( ع) پرداخته اند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که فصاحت و بلاغت سخنان امیرمؤمنان(ع) دو بالی هستند که مبرّد را برای اقناع مخاطب در رسیدن به سرمنزل مقصود کمک می رسانند. در این راستا، متناسب بودن و سازگاری کلام با مقتضای حال مخاطب از مهم ترین دلایل اوج گیری فصاحت و بلاغت سخنان امام علی( ع) است که مبرّد را وادار کرده تا در کتاب خود، بدان استناد کرده و از آن ها بهره کافی را ببرد و آن ها را مورد تعریف و تمجید قرار دهد. نیز علاوه بر جنبه های ظاهری و لفظی کلام امام علی( ع)، دلالت های معنایی و مفهومی و بلاغت ایجاز از جمله مهم ترین ویژگی های شیوایی سخنان گهربار آن امام هُمام(ع) است که مبرّد کتاب خود را بدان آراسته است.
