1403/09/03
مهدی شاهرخ

مهدی شاهرخ

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0001-8137-2102
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: https://www.scopus.com/dashboard.uri/Mehdi_Shahrokh
دانشکده: دانشکدۀ ادبیّات و زبان‌های خارجی
نشانی: بابلسر- سه راه دانشگاه- بلوار دانشگاه- پردیس دانشگاه مازندران- دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی- گروه زبان و ادبیات عربی
تلفن: 01135302205

مشخصات پژوهش

عنوان
دور انماط المفاجاه فی کسر افق التوقع عند المتلقی فی القصص القرآنی (دراسه قصص سور یوسف والقصص والکهف انموذجا)
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
المفاجاه ، کسر افق التوقع ، القصص القرآنی ، سوره یوسف ، سوره القصص ، سوره الکهف
سال 1403
مجله دراسات فی السردانیه العربیه
شناسه DOI
پژوهشگران دانا طالب پور ، حسن گودرزی لمراسکی ، مهدی شاهرخ

چکیده

تعد القصه من الاسالیب المتمیزه التی وظفها القرآن الکریم للتعبیر عن المواضیع التاریخیه والتربویه السامیه ولهذا السبب تودی دورا هاما فی إیصال الرساله المحمدیه إلی البشر. ومن ابرز السمات الفنیه التی تتمیز بها القصص القرآنی مقارنه بالقصص الادبیه الحضور المتمیز لعنصر المفاجاه، حیث یمنح القصه القدره علی لفت انتباه المتلقی ودفعه إلی متابعه القراءه والکشف عن المعانی الجلیله المکنون فیها. والمفاجاه حدث مباغت مفاجئ للفاعل الاساس داخل القصه او المتلقی خارج النص، وتتجلی الاحداث المفاجئه فی کسر نمطیه سیر الاحداث. هناک طرائق فنیه لتحقیق عنصر المفاجاه للقارئ لتحریکه نحو الاحداث وتشویقه. ولذلک انماط مختلفه منها بما یشمل مفاجاه المتلقی والفاعل الرئیس فی القصه و انکشاف سر المفاجآت للمتلقی وخفائه علی فاعلی القصه . نظرا لاهمیه هذه العناصر والانماط فی تسلیط الضوء علی الإعجاز القرآنی معنی ومبنی وکثره المشاهد المفاجئه فی هذا الکتاب العظیم، تنوی هذه الورقه البحثیه عبر توظیف المنهج الوصفی- التحلیلی والاستعانه بکتب التفسیر المعتمده، الوصول إلی رصد تجلیات هذا العنصر ودوره فی إبانه جمالیه المعانی المتمیزه الموجوده فی مشاهد مختاره من قصص سور یوسف والقصص والکهف فضلا عن انماطه المختلفه ودورها فی کسر رتابه النص وإثاره انتباه المتلقی وکسر توقعه. تشیر النتائج إلی ان هذا العنصر یلعب دورا فعالا فی استیقاف نظر المتلقی وتحریضه علی متابعه الاحداث القصصیه ومشارکته الفعاله فی تکمله اجزاء القصه بما یستتبع من تشویقه. توظیف هذا العنصر الفرید فی نوعه یزیل الستار عن القدره التعبیریه المعجزه عند الحق. المفاجاه فی القرآن الکریم جاءت علی عده صور منها: مفاجاه المتلقی والفاعل الرئیس فی القصه وانکشاف سر المفاجآت للمتلقی وخفائه عن فاعلی القصه. وتوظیف هذه الانماط یضفی حرکیه وحیویه علی النص القرآنی ویکسر الرتابه التی یمکن ان تسیطر علیه. فالصوره الفنیه الموجوده فی مفاجاه القصص القرآنی تساعد علی استحواذها علی قلب المتلقی وتحریضه علی متابعه الاحداث مما یسهم فی دفعها إلی منحی جدید.