استعاره از نگاه بیشتر مردم، برای آرایش آثار ادبی، هنری و بلاغی است که تنها در واژه معنا می شود نه در اندیشه و رفتار مردم. یکی از دستاوردهای مهم معناشناختی نوین در عصر حاضر، نظریه استعاره مفهومی است، استعاره ای که حاصل نوآوری و خلاقیت است. این نظریه پا را از استعاره سنتی فراتر گذاشته و وارد فرایند اندیشه و تجربه شده است. پژوهش حاضر، با روش توصیفی-تحلیلی، و با بهره گیری از گونه های استعاره مفهومی، توانسته به انتقال مفاهیم انتزاعی و ماورایی، کمک کند و گامی مختصر در جهت برجسته سازی و تداعی نکات نهفته و نامحسوس با بهره گیری از حوزه عینی داشته باشد. دستاورد چنین پژوهش هایی می تواند معیاری برای ترجمه و تفسیر باشد؛ چرا که با تحلیل شناختی درست، نکات ظریف در تعابیر آن مشخص می شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی استعاره دعای مکارم الأخلاق از دیدگاه لیکاف و جانسون و یافتن عبارات استعاری و انطباق آن ها به منظور مقایسه انواع استعاره مفهومی و درک عمیق و جامع از سخنان گهربار امام (ع) است. نتایج داده ها نشان می دهد؛ سطح هستی شناختی نسبت به سایر سطوح از بسامد بیشتری برخوردار است. و سطح ساختاری کم ترین بسامد را به خود اختصاص داده است. پربسامدترین نگاشت دعای مکارم الأخلاق امام سجاد (ع)، مربوط به استعاره مفهومی هستی شناختی برای حوزه مبدأ و مقصد با 20 مورد است. این استعاره ها قابل توصیف هستند؛ چرا که برای بیان و درک مفاهیم انتزاعی از مفاهیم ملموس و عینی استفاده شده است، لذا حوزه ذهنی به لحاظ تطبیق با حوزه عینی کاملاً قابل درک و فهم است.
