1403/09/02
رضا شجری قاسم خیلی

رضا شجری قاسم خیلی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی:
تلفن: 01135302657

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی و تحلیل تاکتیک های نظامی عصر صفوی؛ شاه اسماعیل تا شاه عباس اول (907-1038 ق )
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
تاکتیک جنگی، جنگ های سازمان یافته، جنگ در قلعه، امحاء منابع، جنگ های نامنظم، جنگ شهری.
سال 1399
مجله مطالعات تاريخي جنگ
شناسه DOI
پژوهشگران رضا شجری قاسم خیلی ، ابراهیم مشفقی فر

چکیده

عوامل متعددِ ساختاری، سیاسی، اقتصادی و تاکتیکی در قوت و ضعف قوای نظامی صفویان مؤثر بودند که هر یک مجالی جداگانه برای ارزیابی می طلبد. نوشتار حاضر فقط به نقش و تأثیر عامل تاکتیکی در کامیابی ها و ناکامی های نظامی صفویان اختصاص یافته است. در اینجا با بهره گیری از روش تحقیق تاریخی(توصیفی ـ تحلیلی) در صدد هستیم به این پرسش پاسخ دهیم که: ارتش صفوی در جنگ ها از چه تکتیک های رزمی بهره می گرفت و این شیوه ها در شکست ها و پیروزی های نظامی صفویان چه نقشی داشت؟ یافته های تحقیق نشان می دهد که صفویان عمدتاً با توجه به مقتضیات زمانی و مکانی، موقعیت آفند یا پدافند، عِدّه و عُدّه و سایر شرایط، تاکتیک های جنگی متناسب بدان را بر می گزیدند که مهمترین آنها عبارتند از: جنگ سلطانی، جنگ های نامنظم، جنگ قلعه، نبرد شهری، امحاء منابع. واکاوی گزارش های منابع بیانگر آنست که تاکتیک نظامی تاثیر غیر قابل انکاری در سرنوشت جنگ های این دوره داشته است. گرچه صفویان با در نظر گرفتن جوانب امر، عموما در اتخاذ بهترین شیوه جنگی کامیاب بوده اند اما بعضاً بروز برخی اشتباهات محاسباتی و در پی آن اتخاذ شیوه جنگی نامناسب، هزینه های گزافی برای کشور و حکومت در حوزه های مختلف، درپی داشت.