با فتح ایران به دست اعراب، تبرستان با ویژگیهای خاص جغرافیایی خود به صورت پناهگاهی برای گروه‌های مخالف مذهبی و سیاسی درآمد. در دوران خلاف عباسیان تبرستان به قلمرو خلاف ملحق شد و از طریق والیانی که از سوی دستگاه خلاف به تبرستان فرستاده می‌شد، اداره گشت . حضور علویان در تبرستان، تدیّن و عدالت‌خواهی آنان و همچنین دشمنی آنها با عباسیان ستبب بیعت مردم با آنان و شکل گیری اولین حکوم شیعی در ایران گردید. پژوهش حاضر بر آن است تا فرصتها و تهدیدهای تکوین حکوم شیعی در تبرستان را بر پایه‌ی اسناد و منابع تاریخی به روش توصیفی – تحلیلی مورد بررسی قرار دهد. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که این حکومت با بهره برداری از فرصت‌هایی چون ویژگیهای جغرافیایی و طبیعی تبرستان، محرومیت‌ها و اجحافات اقتصادی، نژادی و مذهبی، محبوبیت سادات علوی، حمایت باوندیان در ترویج و توسعه تشیع و از سرگذراندن تهدیدهایی چون فشار دستگاه خلافت، حکومت‌های محلی چون طاهریان، صفاریان و سامانیان توسط یکی از سادات علوی تشکیل گردید. در نهای یکی از این تهدیدها یعنی حکومت سامانیان با کمک برخی حکام محلی در اوایل قرن چهارم، مهر پایانی بر این حکومت شیعی زدند.
