در پی انقراض ساسانیان به دست اعراب مسلمان، جامعه ایران در ابعاد مختلف دچار تحول و دگرگونی شد، هویت ایرانی نیز از این تحولات بی‌بهره نماند. با توجه از بین رفتن و یا تغییر برخی عناصر هویت ایرانی اعم از دولت، سرزمین و دین، ایرانیان دچار بحران هویت شده و تلاش برای برون‌رفت از این بحران را آغاز نمودند. پرسش ما در این پژوهش اینکه ایرانیان در واکنش به این وضعیتِ جدید (بحران هویت) چه کردند؟ و در این میان فرهنگ ایرانی چه نقشی در بازسازی و تدوام هویت ایرانی در قرون نخستین اسلامی ایفاء نمود؟ نتایج تحقیق حاکی از آنست که ایرانیان با اتکاء به برخی دیگر از عناصر هویت ایرانی از جمله «فرهنگ ایرانی» ضمن مرزبندی میان خود و دیگران (اعراب)، به معرفی خود پرداختند و با اقدامات و تدابیر فرهنگی چون حفظ اعیاد و آیین‌ها، آداب و سنن ایرانی، هنرهای ایرانی، اساطیر، تاریخ و روایات میهنی در تداوم هویت ایرانی در دوران اسلامی کوشیده‌اند. این پژوهش با روش تحقیق تاریخی با مدل توصیفی- تحلیلی صورت‌بندی شده است.
