در اﯾﻦ ﭘﺎﯾﺎن ﻧﺎﻣﻪ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ و ﻧﺎﺣﯿﻪ ﮔﺰﯾﻨﯽ واﮐﻨﺶ ﮐﻠﯿﮏ ﺑﯽآرﯾﻞآزاﺳﯿﮑﻠﻮاﮐﺘﯿﻦﮐﻮﻣﺎرﯾﻦدار )coumBARAC( ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دوﻗﻄﺒﯽ دوﺳﺖ ﺑﺎ دوﻗﻄﺒﯽ 2-آزﯾﺪو اﺗﺎﻧﻮل ﮐﻪ ﺑﺪون ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰﮔﺮ ﻓﻠﺰی اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ واﮐﻨﺶ ﺣﻠﻘﻪ اﻓﺰاﯾﯽ 3،1-دوﻗﻄﺒﯽ ﻓﺸﺎر-ﭘﯿﺸﺮان اﮐﺴﺎﻧﻮرﺑﻮرﻧﺎدی ان ﺑﺎ ﺑﻨﺰﯾﻞ آزﯾﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش DFT و در ﺳﻄﻮح ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﯽ )B3LYP/6-31G(d,p و )M06-2X /6-31G(d,p ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. از آﻧﺠﺎﯾﯽﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﻮع واﮐﻨﺶ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺑﺰاری در اﺻﻼح ﺷﯿﻤﯽﮔﺰﯾﻦ زﯾﺴﺖ-ﻣﺘﻌﺎﻣﺪ ﺳﻠﻮل ﻫﺎی زﻧﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ، ﺑﺴﯿﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻧﺎﺣﯿﻪ ﮔﺰﯾﻨﯽ و ﻓﻀﺎﮔﺰﯾﻨﯽ اﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺣﺎﻟﺖ ﻫﺎی ﮔﺬار ﭘﺎﯾﺪار ﻣﺴﯿﺮﻫﺎی ﻣﻤﮑﻦ، ﺧﻮاص ﮐﻠﯽ و ﻣﻮﺿﻌﯽ ﺷﺎﺧﺺ در اﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﻫﺎ و ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺗﻮاﺑﻊ ﭘﺎر و HSAB ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪات ﺗﺠﺮﺑﯽ اﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﻫﺎ در ﺗﻮاﻓﻖ اﺳﺖ. در ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﻮدار ﻣﺴﯿﺮ اﻧﺮژی، ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﻤﮑﻦ ﺑﺮای ﻫﺮ واﮐﻨﺶ ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺷﺪه و ﮐﻤﯿﺖ ﻫﺎی ﺗﺮﻣﻮدﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ واﮐﻨﺶ ﻫﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﺎی ﺣﺎﻟﺖ ﻫﺎی ﮔﺬار ﻣﺤﺘﻤﻞ ﻫﺮ دو واﮐﻨﺶ ﺑﻬﯿﻨﻪ و ﮐﻤﯿﺖ ﻫﺎی ﻓﻌﺎﻟﺴﺎزی و ﺳﻨﺘﯿﮑﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﯽ دﻗﯿﻖ ﺗﺮ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ اﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﻫﺎ و روﺷﻦ ﺷﺪن ﻣﻨﺸﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ اﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﻫﺎ در ﻏﯿﺎب ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰﮔﺮ ﻓﻠﺰی، اﺛﺮات اﻟﮑﺘﺮوﻧﯽ و ﻓﻀﺎﯾﯽ روی ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ واﮐﻨﺶ ﺑﯽآرﯾﻞآزاﺳﯿﮑﻠﻮاﮐﺘﯿﻦﮐﻮﻣﺎرﯾﻦدار ﺑﺎ 2-آزﯾﺪو اﺗﺎﻧﻮل، و واﮐﻨﺶ اﮐﺴﺎﻧﻮرﺑﻮرﻧﺎدی ان ﺑﺎ ﺑﻨﺰﯾﻞ آزﯾﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل ﺑﺮ ﻫﻢ ﮐﻨﺶ/ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ واﮐﻨﺶ ﺣﻠﻘﻪ اﻓﺰاﯾﯽ ﻓﻨﯿﻞ اﺳﺘﯿﻠﻦ و DMAD ﺑﺎ ﻫﻤﺎن دوﻗﻄﺒﯽ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ واﮐﻨﺶ ﻣﺪل ﻓﺎﻗﺪ ﻧﯿﺮوی ﮐﺸﺸﯽ ﭘﯿﺸﺮان، ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﺪﻧﺪ.