مطالعه فناوری ابزارهای سنگی یکی از راه های بررسی تحولات مغزی انسان دوره ی پارینه سنگی است. تمایل به استفاده از یک دست بیش از دست دیگر نشان دهنده تسلط یک نیمکره بر دیگری و یا به عبارتی فعالیت بیشتر آن است. تحقیقات نشان می دهد حدود 90 درصد از مردم از دست راستشان برای انجام امور استفاده می کنند که این امر نشان دهنده تسلط نیمکره چپ در سطح جمعیتی است. با توجه به وظایفی که برای هر نیمکره در علوم پزشکی تعریف شده است نیمکره چپ در انجام وظایف مرتبط با زبان و گفتگو نقش موثری را ایفا می کند. آزمایشات مرتبط با مناطق فعال مغزی هنگام ابزار سازی نشان داده است که توانایی تکلم و ساخت ابزار با هم در ارتباط بوده و باعث تقویت هم می شوند. وجود یک نیمکره برتر امکان تداخل و رقابت بین دو نیمکره را کاهش داده و به فرآیندهایی مانند تکلم اجازه می دهد که قوی تر و دقیق تر پردازش شوند. از این رو تسلط نیمکره ای را می توان به عنوان یک پیش نیاز برای ظهور توانایی های کلامی دانست. در مطالعات باستان شناسی راست دستی و چپ دستی به وسیله ی بررسی متغییرهای تعیین شده در ابزارهای سنگی قابل تشخیص است. در این رابطه نظریه های مختلفی ارائه شده که در این پژوهش به آنها می پردازیم و ابزارهای مکشوفه از تعداد 14 محوطه پارینه سنگی میانی در دره هلیلان از قبیل محوطه چیاخارچینه، چیاحیرخان، چم شمه1و... به منظور تعیین راست دستی یا چپ دستی سازندگان آنها از طریق بررسی کیفی ابزارها و همچنین، طرح آنها مورد مطالعه و تحلیل قرار می گیرند و ابزار سازان پارینه سنگی میانه در زاگرس مرکزی را در زمره ابزار سازانی قرار می دهد که از ویژگی تسلط نیمکره ای برخوردار بوده اند.
