منطقه ی آسیای جنوب غربی به لحاظ باستان شناسی پیش از تاریخ از اهمیت زیادی برخوردار است. هلال حاصلخیز که اولین یکجانشینی و اهلی گری توسط بشر در آن صورت پذیرفته است در این منطقه قرار دارد. میان رودان یکی از بخش-های مهم این منطقه است و نقش ویژه ای در رویدادهای معیشتی، اقتصادی و اجتماعی دوران پیش از تاریخ داشته است. مقاله ی حاضر در راستای رویکرد انتقادی نسبت به کتاب های آموزشی دانشگاهی، به نقد شکلی و محتوایی کتاب باستان-شناسی پیش از تاریخ بین النهرین نوشته ی دکتر حسن طلایی که توسط سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه-ها (سمت) منتشر گردیده، مبادرت ورزیده است. همانند هر اثر دیگری، این کتاب دارای امتیازات و کاستی هایی است. مهم ترین ویژگی مطلوب کتاب، اطلاعات نسبتا جامعی از پیش از تاریخ سرزمین میان رودان است که با متنی روان و قابل فهم در اختیار خواننده قرار داده شده است. جامع نبودن کتاب از نظر مؤلفه های شکلی از بارزترین نقیصه های آن است. مباحث توصیفی مفید و نسبتا کاملی که در کتاب مطرح گردیده اند در فهرست مطالب متبلور نیستند. جدول ها، تصاویر و نقشه های به کاررفته، مطلوبیت کافی ندارند. جای خالی جمع بندی و نتیجه گیری، کاملا در کتاب مشهود است. عدم تجزیه و تحلیل داده های باستان شناختی و عدم نقد نظریه های مطرح در زمینه ی پیش از تاریخ میان رودان از مهم ترین ایرادهای محتوایی کتاب است.
