اتولیتها یا سنگریزههای شنوایی ساختارهای کلسیمی سختی هستند که به عنوان بخشی از سیستم شنوایی ماهیان تلئوست محسوب میشوند. تنوع پذیری بالای موجود در شکل اتولیت و ویژگیهای آن به طور گسترده در شناسایی و تنوع زیستی ماهیان به کار میرود. خانواده گاوماهیان پس از کپورماهیان رتبه دوم را از نظر غنای گونهای و فراوانی در حوضه جنوبی دریای خزر دارا میباشند. اعضای این خانواده نقش مهمی در زنجیرههای غذایی جانوران با ارزش اقتصادی در این منطقه از جمله ماهیان خاویاری و فوک دریای خزر ایفا مینمایند. اتولیتها به دلیل حفظ شکل در محتویات معده، به عنوان پرکاربردترین ساختار در شناسایی گونه شکار معرفی شده اند. مطالعات محدودی در این زمینه تا کنون در گاوماهیان دریای خزر صورت گرفته است. در این مطالعه ریختسنجی اتولیت در هفت گونه از گاوماهیان در حوضه جنوبی دریای خزر مورد بررسی قرار گرفت. گونههای مورد مطالعه شامل سه گونه از جنس Neogobius و چهار گونه از جنس Ponticola میباشد. این نتایج نشان داد که ریختسنجی اتولیت به عنوان صفتی مفید در تشخیص جنسهایNeogobius و Ponticola و نیز شناسایی گونههای آنها کاربرد دارد. تفاوت ها مربوط به شکل کلی اتولیت، شکل لبه پشتی و میزان رشد گوشههای خلفی- پشتی و قدامی-شکمی می باشد. یافتههای مطالعه حاضر بر میزان بالای تنوع پذیری ریختی در شکل اتولیت و کارایی آن در شناسایی گاوماهیان تاکید مینماید.