مجید تفریحی

مریم نخودی شیرازی یا Teucrium persicum از خانواده Lamiceae یک گیاه بومی ایران است و در اطراف کوه های لار استان فارس می‌روید و از قدیم برای تسکین سر درد ها و درد های شکمی مورد استفاده قرار گرفته است. هدف از این مطالعه، بررسی اثرات ضد سرطانی عصاره کلروفرمی T. persicum بر رده سلولی سرطان پروستات (PC-3) می‌باشد. نتایج MTT نشان داد که عصاره کلروفرمی، زنده مانی سلول های PC-3 را کاهش می‌دهد. همچنین مشاهدات میکروسکوپی سنجش DAPI نشان داد، تیمار سلول های PC-3 با غلظت IC50 و به بالای عصاره کلروفرمی، موجب فشرده و قطعه قطعه شدن هسته سلول ها و القای آپوپتوز در آن ها می‌شود. آزمایش ترمیم زخم نشان داد، در شرایط in vitro، با افزایش غلظت عصاره، میزان ناحیه ترمیم شده در محل زخم در مقایسه با سلول های کنترل، به طور وابسته به دوز کاهش می‌یابد. همچنین در این پژوهش، شناسایی ترکیبات شیمیایی عصاره کلروفرمی گیاه T. persicum با دستگاه GC/MS صورت گرفت. در این عصاره، 46 ترکیب شیمیایی شناسایی شد. در ادامه، بیان ژن های Bcl-2، BAX و Cyclin D1 در سلول های تحت تیمار عصاره با روش Real-time PCR بررسی شد. نتایج نشان داد که بیان ژن های Bcl-2 و Cyclin D1 در سلول های PC-3 تیمار شده با عصاره کلروفرمی T. persicum کاهش یافته و بیان ژن BAX افزایش یافته است. یافته های ما نشان داد که عصاره کلروفرمی گیاه Teucrium persicum اثر کشندگی و سیتوتوکسیک بر سلول های سرطانی دارد و می‌تواند موجب القای آپوپتوز و تغییر بیان در ژن های مربوط شود. بنابراین می‌توان این عصاره را به عنوان یک عامل درمانی جدید و کاربردی برای درمان سرطان در نظر گرفت.