1403/02/10
مصطفی رستمی

مصطفی رستمی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: 0009-0003-0877-2937
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: https://www.scopus.com/dashboard.uri
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی: ایران، مازندران، بابلسر، دانشگاه مازندران، دانشکده هنر و معماری، گروه صنایع دستی و پژوهش هنر
تلفن: 35342981

مشخصات پژوهش

عنوان
گونه شناسی و تحلیل مفهومی میوه های نقش شده در نگارگری دوران صفویه(مطالعه ی موردی: شاهنامه ی تهماسبی)
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
گونه شناسی، تحلیل مفهومی، نگاره های صفوی، شاهنامه ی تهماسبی، میوه
سال 1398
پژوهشگران علی اصغر کلانتر(استاد مشاور)، مصطفی رستمی(استاد راهنما)، معصومه بابایی(دانشجو)

چکیده

سنت ها و آداب و رسوم مربوط به پذیرایی، یکی از موضوعاتی است که به طور ضمنی در نگارگری ایرانی به تصویر کشیده شده است. میوه ها از جمله عناصر تصویری و معنایی به کار رفته در این چهارچوب موضوعی بشمار می آیند که در بیشتر نگاره های با موضوع بزم و پذیرایی به چشم می خورند. در نگاره های برجای مانده از عصر صفوی، میوه ها از سفره ی درباریان تا مردم عادی به فراوانی وجود دارند. این پژوهش با هدف پاسخگویی به این پرسش انجام گردید که با توجه به اهمیت معناشناختی میوه ها در فرهنگ و هنر ایران، کاربرد آن ها در نگاره های عصر صفوی گویای چه مفاهیمی است؟ به سبب محدودیت های کمی در گزینش نمونه ها و نیز ماهیت کیفی این پژوهش، انتخاب نمونه ها به روش شاخص و تحلیل داده ها به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده و در آن با بررسی مفهوم و جایگاه میوه ها در نگاره های شاهنامه ی تهماسبی، به تحلیل مفهوم آنها در نگارگری ایران عصر صفوی پرداخته شد. این پژوهش نشان می دهد نمادینگی میوه ها برای مقولات عشق، تولید مثل، ثروت و برکت؛ و نیز مینوی انگاشته شدن و وجود اعتقادات خوشایند برجای مانده از گذشته در فرهنگ عامه ی ایرانیان، در نگاره های عصر صفوی به نقش در آمده باشند. از طرفی وفور و فراوانی میوه ها در شهرهای حاشیه ی کویر و مناطق نیمه بیابانی نیز یکی دیگر از دلایل انعکاس آن ها در نگاره ها می باشد.