1403/02/10
مصطفی رستمی

مصطفی رستمی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: 0009-0003-0877-2937
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: https://www.scopus.com/dashboard.uri
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی: ایران، مازندران، بابلسر، دانشگاه مازندران، دانشکده هنر و معماری، گروه صنایع دستی و پژوهش هنر
تلفن: 35342981

مشخصات پژوهش

عنوان
تحلیل گونه شناختی نقوش آجرکاری ها و گچ بری های بی بدیل سلجوقی امام زاده نور گرگان
نوع پژوهش
مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها
امامزاده نور، گرگان، آجرکاری، گچ بری، سلجوقی
سال 1400
پژوهشگران مصطفی رستمی ، مریم شیخ زاده

چکیده

امامزاده نور یکی از بناهای تاریخی و مذهبی منحصربفرد گرگان است که قدمت آن به اواسط دوره سلجوقی (سده 5 و 6 ه.ق) باز می گردد. از خصوصیات برجسته این بنای تاریخی، می توان به کاربرد گونه های مختلف نقوش گیاهی مانند اسلیمی، بته جقه و خطوط کوفی گره دار و مشجر در گچ بری های نمای داخلی و نقوش هندسی و خط کوفی بنایی در آجرکاری های نمای بیرونی امام زاده اشاره کرد. نقوش مذکور با طراحی و اجرای خلاق، موجب تنوع طرح ها در شیوه طراحی نقوش تزیینی و نوشتاری عصر سلجوقی آن شده است. هدف از این مقاله – که به روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی و میدانی انجام گردید - گونه شناسی انواع نقوش تزیینی به کار رفته در آجرکاری ها و گچبری های شاخص بنای امام زاده نور است. در فرایند پژوهش به این پرسش پاسخ داده شد که در آجرکاری ها و گچ بری های سلجوقی امام زاده نور گرگان، چه گونه هایی از نقوش تزیینی و با چه کیفیتی به کار رفته است؟ نتایج پژوهش بیانگر آن است که از دو شیوه طراحی و اجرا در آجرکاری ها و گچ بری های بنای مذکور استفاده شده است. نقوش هندسی و خط کوفی بنائی که در آجرکاری های نمای بیرونی بنا به کار برده شد و نقوش متنوع گیاهی خطوط کوفی گره دار و مشجر که در گچ بری های داخل بنا مشاهده می شود. همه این نقوش از حیث کیفیت طراحی و اجرا بیانگر اصالت و هنر ممتاز آرایه های معماری استثنائی عصر سلجوقی در کهن سرزمین استرآباد است.