محمد رحمانی

آلاینده های فلزی از طریق فرآیندهای مختلف طبیعی و انسان زاد به محیط های آبی و نیز جانداران آبزی وارد می شوند. فلزات نیکل، مس و آهن به علت خاصیت تجمع زیستی و پراکنش زیاد از آلاینده های مهم محیط های آبی محسوب می شوند. از این رو در مطالعه حاضر به بررسی میزان فلزات نیکل، مس و آهن در رسوبات و میگوی Macrobrachium nipponense پرداخته شد. نمونه های رسوب و میگو در سال 1390 از تالاب بین المللی آلاگل برداشت و به روش هضم اسیدی آماده سازی شدند. میزان فلزات نیکل، مس و آهن با استفاده از دستگاه جذب اتمی تعیین و با استفاده از شاخص های موجود ریسک ناشی از حضور این عناصر در رسوبات و میگو بررسی شد. میزان نیکل (16/1±94/2) و مس (72/67±3/14) در میگوی M. nipponense از میزان مجاز در فرآورده های غذایی تعیین شده توسط WHO تجاوز کرد اما شاخص سیبل خطر هدف عدم وجود خطر برای مصرف کنندگان آن را نشان داد. میزان فلزات نیکل (01/26±08/10)، مس (12/4±8/16) و آهن (85/22±43/107) در رسوبات پایین تر از تعدادی از استانداردهای کیفیت رسوبات بود و همچنین میزان شاخص های ارزیابی ریسک رسوبات نشان از آلودگی بسیار پایین رسوبات به عناصر مورد مطالعه داشت. به طور کلی مطالعه حاضر نشان داد که میزان فلزات نیکل، مس و آهن در منطقه مورد مطالعه در محدوده امنی قرار دارد و میزان آلودگی آن ها کمتر از حد خظرساز و آلوده کننده است.