محسن احمدپور

زمینه و هدف: امروزه مدل‌سازی توزیع جغرافیایی یک گونه به روش بیشینه آنتروپی با استفاده از اطلاعات مکانی حاصل از سنجش از دور، سامانه اطلاعات جغرافیایی و تکنیک‌های آماری سهم بسیار زیادی در مدیریت حفاظت گونه‌ها دارد. هدف این مطالعه، ارزیابی اثرات متغیرهای محیط‌زیستی بر توزیع و مطلوبیت زیستگاه جربیل بزرگ (Rhombomys opimus) و پیش‌بینی زیستگاه آن در استان گلستان است. روش بررسی: در این تحقیق، 272 نقطه حضور جربیل بزرگ و 13 متغیر محیط‌زیستی به عنوان متغیرهای مستقل مورد انتخاب قرار گرفتند. سپس با استفاده از نرم‌افزار مکسنت، مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه و توزیع جغرافیایی گونه با استفاده از این نقاط حضور و متغیرها به روش بیشینه آنتروپی، انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد برخی از متغیرهای محیطی، از جمله متغیرهای ارتفاع، شاخص نرمال شده تفاوت پوشش گیاهی (NDVI)، تیپ خاک و اقلیم بیشترین اثر را در توزیع جغرافیایی و مطلوبیت زیستگاه گونه در مناطق مورد مطالعه داشته‌اند. در حالی که متغیر شیب کمترین اثر را نسبت به سایر متغیرها دارا بود. بحث و نتیجه‌گیری: براساس مدل‌سازی انجام شده در این تحقیق، زیستگاه جربیل بزرگ به صورت پیوسته است. به طوری‌که حدود 1/10 درصد از سطح استان گلستان به عنوان زیستگاه مطلوب جربیل بزرگ پیش‌بینی شده‌است.